Επιστολή προς τον Υπουργό Γεωργίας, Κώστα Καδή, απέστειλε ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Πάφου, Ηλίας Μυριάνθους, με αφορμή τις έντονες βροχοπτώσεις που είχαμε τον χειμώνα και τις μεγάλες ποσότητες νερού καταλήγουν ανεκμετάλλευτες στη θάλασσα.

Ο κ. Μυριάνθους, στην επιστολή του, τονίζει την αναγκαιότητα κατασκευής κάποιου αγωγού.

Αυτούσια η επιστολή:

«Μετά τις τελευταίες έντονες βροχοπτώσεις έχει διαπιστωθεί ότι μεγάλες ποσότητες νερού καταλήγουν ανεκμετάλλευτες στη θάλασσα.

Μία από αυτές τις περιπτώσεις είναι το νερό που ρέει από τον ποταμό που διασχίζει τις κοινότητες Γιόλους και Μηλιούς και καταλήγει στον κόλπο της Πόλης Χρυσοχούς, ενώ με την κατασκευή κάποιου αγωγού θα μπορούσε το νερό αυτό να διοχετευτεί στο φράγμα της Ευρέτους.

Με βάση αυτά, παρακαλείται ο αρμόδιος υπουργός να ενημερώσει το σώμα για τα πιο κάτω:

1. Σε ποιες ενέργειες και σχεδιασμούς προβαίνει, για να μπορέσει να αξιοποιηθεί η ποσότητα αυτή του νερού που καταλήγει στη θάλασσα.
2. Σε ποιες ενέργειες και σχεδιασμούς προβαίνει, για να συνδέσει με αγωγούς μεταφοράς νερού όλα τα φράγματα της Κύπρου.
3. Τι σχεδιασμοί υπάρχουν για τη δημιουργία άλλων φραγμάτων.»

Απάντηση του Υπουργού Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος κ. Κώστα Καδή στην ερώτηση του βουλευτή εκλογικής περιφέρειας Πάφου κ. Ηλία Μυριάνθους

«Αναφέρομαι στην πιο πάνω ερώτηση και σας πληροφορώ τα ακόλουθα σε σχέση με τα τρία ερωτήματα που έχουν υποβληθεί:

ΕΡΩΤΗΜΑ 1: Σε ποιες ενέργειες και σχεδιασμούς προβαίνει ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος για να μπορέσει να αξιοποιηθεί η ποσότητα του νερού που ρέει από τον ποταμό που διασχίζει τις κοινότητες Γιόλους και Μηλιούς και καταλήγει στη θάλασσα;

Στην κοιλάδα της περιοχής υπάρχουν γεωτρήσεις τόσο του Κυβερνητικού Υδατικού Έργου (ΚΥΕ) Χρυσοχούς όσο και Αρδευτικών Τμημάτων, ο εμπλουτισμός των οποίων, επιτυγχάνεται μόνο από την επιφανειακή απορροή ομβρίων. Από τεχνικής άποψης, οι ποσότητες νερού που ρέουν τυγχάνουν εκμετάλλευσης από τις γεωτρήσεις αυτές, ενώ αντίστοιχες ποσότητες νερού εξοικονομούνται στους ταμιευτήρες των φραγμάτων.

Περαιτέρω σημειώνεται ότι, η επιφανειακή απορροή και η κατάληξη ποσοτήτων νερού στη θάλασσα υπαγορεύεται και από την Οδηγία Πλαίσιο για τα Ύδατα (2000/60/ΕΚ) για περιβαλλοντικούς σκοπούς, καθώς επιφέρει θετικές επιπτώσεις:

(α)     στη διατήρηση καλής ποσοτικής και ποιοτικής κατάστασης των υπόγειων υδροφορέων κατάντη των φραγμάτων,

(β)     στην προστασία των παρόχθιων και παραθαλάσσιων οικοσυστημάτων,

(γ)     στην ενίσχυση της θαλάσσιας ζωής, και

(δ)     στην προστασία των ακτών έναντι διάβρωσης.

ΕΡΩΤΗΜΑ 2: Σε ποιες ενέργειες και σχεδιασμούς προβαίνει ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, για να συνδέσει με αγωγούς μεταφοράς όλα τα φράγματα της Κύπρου;

Στην παρούσα φάση, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων (ΤΑΥ) του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος εκτελεί τα έργα διασύνδεσης των Φραγμάτων της Πάφου (Φράγματα Ευρέτου, Κανναβιούς και Ασπρόκρεμμου), τα οποία ουσιαστικά ολοκληρώνονται με τη λειτουργία του κύριου αγωγού διασύνδεσης Ευρέτου – Ασπρόκρεμμου. Ο υπό αναφορά αγωγός έχει σχεδόν ολοκληρωθεί (μήνας περάτωσης Μάιος 2019), ωστόσο για σκοπούς ορθολογικής διαχείρισης θα λειτουργεί σε περιόδους ολιγομβρίας, κατά τις οποίες απαιτείται η ενίσχυση της υδατοπρομήθειας της ευρύτερης περιοχής Πάφου.

Σε ό,τι αφορά τα Φράγματα Κούρη, Αρμίνου, Καλαβασού, Διποτάμου και Λευκάρων, αυτά είναι ήδη διασυνδεδεμένα μεταξύ τους μέσω του Ενιαίου Συστήματος Νοτίου Αγωγού.

ΕΡΩΤΗΜΑ 3: Τι σχεδιασμοί υπάρχουν για τη δημιουργία άλλων Φραγμάτων;

Η λήψη θετικής απόφασης για την κατασκευή Φραγμάτων προϋποθέτει προσεκτική εξέταση και ανάλυση πολλαπλών δεδομένων, όπως την οικονομική βιωσιμότητα του έργου, τα κοινωνικo-οικονομικά του οφέλη, καθώς και τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις που δύναται να επιφέρει η κατασκευή του στο τοπικό περιβάλλον, αλλά και στα κατάντη επιφανειακά και υπόγεια υδατικά συστήματα. Σημειώνεται πως σύμφωνα με τους περιβαλλοντικούς στόχους της Οδηγίας Πλαίσιο για τα Ύδατα (2000/60/ΕΚ), όλα τα ύδατα πρέπει να βρίσκονται σε καλή κατάσταση, τόσο ποσοτική όσο και ποιοτική.

Στην παρούσα φάση, το ΤΑΥ προγραμματίζει την κατασκευή μεγάλων υπερυψωμένων Ταμιευτήρων (Δεξαμενές ή Φράγματα χωρητικότητας άνω των 25.000 κυβικών μέτρων (κ.μ.) για σκοπούς αποθήκευσης ανακυκλωμένου νερού που παράγεται από τους Σταθμούς Επεξεργασίας Λυμάτων. Πρόκειται για ένα Φράγμα στην Τερσεφάνου χωρητικότητας 3,6 εκατομμυρίων (εκ.) κ.μ. στα πλαίσια του έργου χρήσης ανακυκλωμένου νερού Λάρνακας, το οποίο συγχρηματοδοτείται από το Ταμείο Συνοχής, αλλά και δύο Δεξαμενές Χωρητικότητας 1,3 εκ. κ.μ. και 1,6 εκ. κ.μ. στην περιοχή Βαθιάς Γωνιάς για το έργο χρήσης ανακυκλωμένου νερού της Ανατολικής Λευκωσίας. Αναμένεται επίσης σύντομα, η διενέργεια διαγωνισμού για την κατασκευή των Φραγμάτων Αραδίππου (Αρχάγγελος & Καμμίτσης) τα οποία έχουν αντιπλημμυρικό και αρδευτικό σκοπό.

Το ΤΑΥ έχει εξετάσει, επίσης, την σκοπιμότητα ανέγερσης δύο Φραγμάτων, παρά την κοινότητα Επισκοπής και παρά την κοινότητα Σουσκιούς. Τα προτεινόμενα Φράγματα χωροθετούνται εντός περιοχών του Δικτύου Natura 2000, της Κοιλάδας Διαρίζου και της Επισκοπής Μωρού Νερού, οι οποίες έχουν χαρακτηριστεί σύμφωνα με την Οδηγία 92/43/ΕΟΚ για τη Διατήρηση των Φυσικών Οικοτόπων και την Οδηγία 2009/147/ΕΚ για την Προστασία των Άγριων Πτηνών. Ως εκ τούτου, πέραν της Περιβαλλοντικής Μελέτης, για το κάθε Φράγμα απαιτείται και η εκπόνηση Μελέτης Δέουσας Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον και η σχετική έγκριση της Περιβαλλοντικής Αρχής.

Σημειώνεται ότι για το Φράγμα Σουσκιούς, το ΤΑΥ υπέβαλε τη Μελέτη Δέουσας Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον στην Περιβαλλοντική Αρχή, η οποία εκτιμά ότι το Έργο θα έχει αρνητικές και μη αναστρέψιμες επιπτώσεις στο περιβάλλον της περιοχής.

Σε ό,τι αφορά το Φράγμα Επισκοπής, το ΤΑΥ προγραμματίζει την ετοιμασία του Σημειώματος Έργου και των άλλων αναγκαίων μελετών, όπως Μελέτης Σκοπιμότητας, Περιβαλλοντικής Μελέτης, Μελέτης Δέουσας Εκτίμησης των Επιπτώσεων στο Περιβάλλον κ.λπ., και την υποβολή τους στο Υπουργείο Οικονομικών / Περιβαλλοντική Αρχή για έγκριση.

Τονίζεται ότι, το Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης εξετάζει και αξιολογεί όλα τα αιτήματα και προτάσεις που σχετίζονται με την αξιοποίηση των υδάτινων πόρων της χώρας, ιδιαίτερα όταν αυτά προέρχονται από αγροτικές κοινότητες της υπαίθρου. Για παράδειγμα, τα επόμενα δύο χρόνια θα διερευνηθούν και θα προταθούν εναλλακτικές επιλογές για την ικανοποίηση των αρδευτικών αναγκών της Δυτικής Επαρχίας Λευκωσίας, μέσω Διαχειριστικής Μελέτης. Σε ό,τι αφορά άλλα αιτήματα για κατασκευή Φραγμάτων, όπως το αίτημα της Κοινότητας Γιαλιάς στην Επαρχία Πάφου, αυτά θα αξιολογηθούν μέσω της ετοιμασίας Σημειώματος Έργου, όπου θα διαφανεί η αναγκαιότητα και η δυνατότητα υλοποίησης τους.

Παραμένουμε στη διάθεση σας για τυχόν διευκρινίσεις ή πρόσθετες πληροφορίες επί των πιο πάνω.»