Νέοι καλλιτέχνες με αναζητήσεις, προβληματισμούς και ανησυχίες. Καλλιτεχνικές αλλά και περιβαλλοντικές. Η Κατερίνα Φουκαρά και ο Αρσέντη Λισενκόβ «πάντρεψαν» τα δύο. Την καλλιτεχνική τους ενασχόληση με την έγνοια για το περιβάλλον. Και η τέχνη τους συνάντησε την ανακύκλωση.
Ξεφεύγοντας από τα όρια του ατομικού στούντιο και της ατομικής δημιουργίας και έκφρασης, οι δύο καλλιτέχνες επιχείρησαν να μεταφέρουν τη δράση τους στην κοινωνία και μέσα από τη σχολή που διατηρούν, την Art Studio να εμπλέξουν και να ενεργοποιήσουν πρώτα τους μαθητές τους και ύστερα ευρύτερες κοινωνικές ομάδες.
Επιστέγασμα των προσπαθειών τους ήταν η έκθεση EcoArt και Fish Mob, που παρουσιάστηκε σε συνεργασία με το ξενοδοχείο Αλμύρα στην Πάφο, στις αρχές Ιουνίου τρέχοντος έτους με την ευκαιρία της Ημέρας Περιβάλλοντος.
Μια εκδήλωση που προσέλκυσε το ενδιαφέρον του κοινού τόσο για τις εικαστικά και αισθητικά ενδιαφέροντες δημιουργίες όσο και για τα περιβαλλοντικά μηνύματα που έστειλαν. Η έκθεση μοναδική. Δημιουργίες αποκλειστικά από ανακυκλώσιμα υλικά, από μπουκάλια, πλαστικά, καπάκια, κουτιά χυμών και αναψυκτικών, πλαστικά ποτήρια, εφημερίδες, σακούλια και ό,τι άλλο προοριζόταν για πέταμα.
Με αφορμή τη δράση αυτή, το ΚΥΠΕ συνάντησε τους δύο καλλιτέχνες και είχε μαζί τους μια σύντομη συνομιλία.
Στη σύντομη συνέντευξη, η Κατερίνα Φουκαρά, η οποία συνεχίζει ως η τέταρτη γενιά καλλιτεχνών και στη δουλειά της μεγάλη επίδραση είχε η δημιουργική παρουσία του παππού της, Αλέξανδρου Σουχάνωβ, στον ρωσικό καλλιτεχνικό εικαστικό χώρο, ενώ η ίδια, αφού αφομοίωσε τον οικογενειακό κύκλο μάθησης και τη ρωσική σχολή, κάνει τα πρώτα πετάγματα στον κυπριακό εικαστικό χώρο, ανέφερε στο ΚΥΠΕ πως στόχος της συγκεκριμένης προσπάθειας είναι η στήριξη της πολιτιστικής δράσης στην Πάφο, αλλά και η συμβολή στη μετάδοση μηνυμάτων περιβαλλοντικής συνείδησης στο κοινό.
Στην έκθεση, σημείωσε, ενεπλάκησαν μαθητές και ενήλικες σε «Δημιουργικές συνεργασίες με καλλιτέχνες», στο πλαίσιο των οποίων οι συμμετέχοντες στην εκδήλωση έφτιαξαν με τα χέρια τους ψάρια από ανακυκλώσιμα υλικά.
«Η πρωτοβουλία έχει ως στόχο να βοηθηθούν οι μαθητές να κατασκευάσουν εικαστικά έργα και, συγκεκριμένα, γλυπτά, με τη χρήση άχρηστων υλικών της καθημερινότητας», εξηγεί η κ. Φουκαρά.
«Αυτό, είναι εξαιρετικά σπουδαίο γιατί αφενός περνάμε στα παιδιά την ιδέα της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης και αφετέρου αναπτύσσουμε τη φαντασία και τη δημιουργική έκφραση των παιδιών, με ένα, πρωτότυπο εικαστικό τρόπο, που πάντα ενθουσιάζει και μαγεύει», προσθέτει.
Και εξηγεί πως οι «όροι εντολής» ήταν η κατασκευή ψαριών μεγάλων διαστάσεων (2 μέτρα) με ευτελή υλικά, όπως παλιά χαρτόνια, μπουκάλια του νερού, υφάσματα, καπάκια και άλλες συσκευασίες που θα κατέληγαν διαφορετικά στους σκουπιδότοπους.
«Η δημιουργική αναδόμηση ανακυκλώσιμων υλικών συμπληρώνει την προσπάθεια για ανάπτυξη της περιβαλλοντικής συνείδησης στα παιδιά και όταν αυτό γίνεται μέσα από ένα τόσο όμορφο τρόπο, τα παιδιά τον υιοθετούν σαν ένα εναλλακτικό τρόπο έκφρασης στις τέχνες», αναφέρει η Κατερίνα Φουκαρά.
Ερωτηθείσα για τη διαδικασία, τη χαρακτηρίζει ως απλή, λέγοντας ότι «πρώτα βοηθάμε τα παιδιά να εντοπίσουν τη φόρμα του αντικειμένου που θα φτιάξουν (κύβος, κώνος, κύλινδρος κ.λπ.)».
Στην περίπτωση αυτή, συνεχίζει, «το ψάρι είχε βασικό σχήμα το αεροδυναμικό του σώματος του και αφού κόψουμε τη φόρμα, δηλαδή το σώμα του ψαριού, την παραγεμίζουμε με μπουκάλια νερού για να φουσκώσει και να πάρει τρισδιάστατη μορφή».
Για να σταθεροποιηθεί, εξηγεί, χρησιμοποιούμε χαρτοταινία και
ακολούθως «κολλάμε το κεφάλι και την ουρά και μετά αρχίζει να ξεδιπλώνεται η πραγματική δημιουργική φαντασία».
Σε σχέση με τα παιδιά και τη συμμετοχή τους, η Κατερίνα Φουκαρά μας λέει πως αυτά χωρίζονται σε ομάδες και ασχολούνται με τις επιμέρους λεπτομέρειες μόνο σε ένα κομμάτι του έργου ο καθένας, τα λέπια, άλλοι τα πτερύγια, άλλοι μάτια στόμα, δόντια κ.λπ. οπότε όλοι μπορούν να κάνουν κάτι.
«Το ωραίο είναι να ξεφύγουμε από το ρεαλιστικό και να βοηθήσουμε τους μαθητές να δουν λίγο διαφορετικά τη φύση, φτιάχνοντας περίεργα ψάρια, διαστημικά όντα, δράκους και τέτοια», επισημαίνει.
Αυτό, σημείωσε, ενθουσιάζει τους μαθητές, αλλά και τους απεγκλωβίζει από το άγχος του: «εγώ δεν τα καταφέρνω».
Στη συνέχεια, είπε, θα χρωματίσουν το γλυπτό και μετά αυτό θα αξιοποιηθεί ανάλογα, στη λήξη της εκδήλωσης με τη συμμετοχή στην παρέλαση και αργότερα με τη διακόσμηση οποιουδήποτε χώρου.
Όπως αναφέρει η κ. Φουκαρά, η παρέλαση με τις δημιουργίες και κατασκευές κατά τη συγκεκριμένη εκδήλωση που διοργανώθηκε για την Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος ξεκίνησε από το ξενοδοχείο Αλμύρα, πέρασε από το λιμάνι, όπου ο κάθε συμμετέχων είχε στα χέρια του το ψάρι.
Το πρώτο fishmob, όπως λέει, διοργανώθηκε το 2014 σε ένα παρόμοιο γεγονός στο λιμάνι της Πάφου. Τότε «δημιουργήσαμε ένα ανοικτό εργοστάσιο στο οποίο συμμετείχαν περισσότερα από 200 άνθρωποι. Το θέμα αφορούσε ψάρια, σχεδιασμένα από χαρτόνι και πλαστικό» και το γεγονός σημείωσε μεγάλη επιτυχία.
«Μοναδικό γεγονός» χαρακτήρισε το Fishmob ο Αρσέντη Λισενκόβ , επιμελητής και συντονιστής του, ο οποίος από το 2011 ζει και εργάζεται μαζί με τη σύζυγο του, ζωγράφο Κατερίνα Φουκαρά, στην Κύπρο, αφού σπούδασε γλυπτική στο Ινστιτούτο Καλών Τεχνών Σούρικωφ της Μόσχας, στο εργαστήρι του Α.Ι. Ρουκαβέσνικοβ, έχοντας προηγουμένως φοιτήσει στο Κολέγιο τέχνης Σαβίτσκι της Πένζας.
«Δεν υπάρχουν παρόμοια έργα στον κόσμο», δηλώνει στο ΚΥΠΕ στο πλαίσιο της συνομιλίας μας με τους δύο καλλιτέχνες, προσθέτοντας πως μέσα σε τρεις εβδομάδες, το Art Studio, μαζί με πολλούς εθελοντές, δούλεψε πολύ σκληρά, δημιουργώντας ψάρια από χαρτόνι, πλαστικό, πολυστερίνη και άλλα υλικά.
«Σχεδιάσαμε, αναπτύξαμε και δημιουργήσαμε ψάρια, όλων των φανταστικών και μη φανταστικών τύπων, μεγεθών και χρωμάτων», λέει.
Ο σκοπός του Fishmob, εξηγεί ο Αρσέντη Λισενκόβ, είναι «να προσελκύσει την προσοχή των ανθρώπων στο οικολογικό πρόβλημα της ρύπανσης των ωκεανών και στο γεγονός ότι λόγω των ενεργειών των ανθρώπων, αυτά τα απλά πράγματα και υλικά της καθημερινής μας ζωής, συμπεριλαμβανομένων χαρτονιών και πλαστικών φιαλών, εισέρχονται στις βαθύτερες γωνίες των ωκεανών, με αποτέλεσμα να βλάψουν τους κατοίκους των ωκεανών και των θαλασσών».
Οι δύο καλλιτέχνες στέλνουν μέσα από τη συνέντευξη τους στο ΚΥΠΕ το μήνυμα πως «πρέπει να αγαπάμε την κοινή μας κατοικία, διαφορετικά δεν θα έχουμε ένα καθαρό και όμορφο μέρος για να ζήσουμε».
Μπορούμε, ανέφεραν, να λύσουμε αυτό το πρόβλημα αν πρώτα απ’ όλα, αναγνωρίσουμε το πρόβλημα της αύξησης της ρύπανσης από πλαστικό και να κερδίσουμε την προσοχή των ανθρώπων για αυτό.
Το δεύτερο βήμα, σημειώνουν, είναι η εκπαίδευση και η συμμετοχή όλων σε μια συζήτηση για την επαναχρησιμοποίηση πλαστικών.
Καταλήγοντας, εκφράζουν την ικανοποίηση τους που «τόσες πολλές οικογένειες με παιδιά ήρθαν να στηρίξουν το έργο μας, επειδή είναι πολύ σημαντικό να κάνουμε τα παιδιά μας ευαίσθητα στο περιβάλλον από αυτές τις ηλικίες». Και η μεγάλη όσο και ουσιαστική συμμετοχή παιδιών και νεαρών στην έκθεση EcoArt και Fish Mob δείχνει ότι η δράση των δύο καλλιτεχνών, της Κατερίνας Φουκαρά και του Αρσέντη Λισενκόβ, αποδίδει καρπούς, καλλιτεχνικά και περιβαλλοντικά.
