Η Μεγάλη Παρασκευή αναπαριστά την δίκη του Ιησού από τον Πόντιο Πιλάτο, τη μαρτυρική του πορεία προς τον Γολγοθά και τη Σταύρωση. Πρόκειται για την ημέρα των Παθών.
Σύμφωνα με τις γραφές, το μαρτύριο του Ιησού στον Σταυρό θα κρατήσει 6 ώρες, ενώ το μεσημέρι γίνεται ο ενταφιασμός του –ο λόγος για την τελετή της Αποκαθήλωσης και του ενταφιασμού που η εκκλησία κάνει το μεσημέρι.
Η μέρα συνήθως είναι συννεφιασμένη και βροχερή. Αλλά ακόμη και αν είναι ηλιόλουστη, για κάποιες ώρες της ημέρας ο ουρανός σκοτεινιάζει.
Μεγάλη Παρασκευή: Το έθιμο των 7 επιταφίων
Το βράδυ τελείται η περιφορά του Επιταφίου, ενώ οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα όλη την ημέρα. Σε άλλα μέρη της Ελλάδας τα λουλούδια του Επιταφίου φυλάσσονται, μετά την περιφορά, από τους πιστούς γιατί θεωρούνται θαυματουργά.
Για τους πιστούς η νηστεία της ημέρας είναι αυστηρότατη και απαγορεύει ακόμα και το λάδι, ενώ το έθιμο απαγορεύει κάθε εργασία την ημέρα αυτή. Σε πολλές περιοχές της χώρας φτιάχνουν ένα ομοίωμα του Ιούδα, το οποίο παραδίδουν στη φωτιά μετά την περιφορά του Επιταφίου. Επίσης, την ημέρα αυτή οι πιστοί συνηθίζουν να επισκέπτονται τους τάφους των νεκρών συγγενών και φίλων.
Γιατί περνάμε κάτω από τον Επιτάφιο;
Ενα από τα έθιμα της ημέρας είναι το να περνούν οι πιστοί κάτω από τον Επιτάφιο. Γιατί όμως γίνεται αυτό; Οχι μόνο για να πάρουν την ευλογία του αλλά και να εκφράσουν τον σεβασμό τους στο Θείο Δράμα.
Από μικρά παιδιά, θυμόμαστε τέτοια μέρα να περνάμε κάτω από τον Επιτάφιο της εκκλησίας μας.
Αλλά και πολλοί ενήλικες περιμένουν υπομονετικά για να περάσουν κάτω από τον Επιτάφιο, μετά την περιφορά του το βράδυ της Μεγάλης Παρασκευής.
Το νόημα πίσω από αυτό είναι το εξής:
«Εκφράζω τη βαθύτατη ευλάβειά μου και την πίστη μου στον θυσιασθέντα, παθόντα και ταφέντα Κύριο, και θέτω τον εαυτό μου εν ταπεινώσει κάτω από Αυτόν και κάτω από τη θαυμαστή και θεϊκή επίδραση και ευλογία Του».
Το ίδιο γίνεται και με το Ιερό Πετραχήλι, όπου σκύβω κάτω από αυτό, για να δεχθώ την ευλογία και την ευχή του Ιερέα, είτε στην Εξομολόγηση, είτε στο Ευχέλαιο, είτε σε οποιαδήποτε άλλη Ευχή.
Βλέπουμε εκατοντάδες ανθρώπων που στρώνονται στο έδαφος, γιά να περάσει από πάνω τους η «χάρη».
Αλλά, παρόμοια συνήθεια περιγράφεται και στις Πράξεις των Αποστόλων, όπου θαυμαστά σημεία λάμβαναν χώρα, όταν και μόνο η σκιά των Αποστόλων που περνούσε πάνω από ασθενείς, ήταν αρκετή για να τους θεραπεύσει:
«Ο σεβασμός δε και η εκτίμησις του λαού προς αυτούς (τους Αποστόλους) δια την θείαν δύναμιν, που ενεργούσε δια μέσου αυτών, ήτο τόσος, ώστε έβγαζαν τους ασθενείς εις τας πλατείας και τους έβαζαν οι μεν πλούσιοι επάνω εις κλίνας, οι δε πτωχοί εις απέριττα κρεββάτια, ώστε, όταν θα ήρχετο και θα επερνούσε ο Πετρος, και η σκια του έστω να πέση επάνω εις κανένα από αυτούς, δια να τον θεραπεύση».
