Τις εφιαλτικές στιγμές που έζησε στα χέρια των Τούρκων εξιστορεί, αποκλειστικά στο taxidromos24.com, η Λήδα Χαραλάμπους, μετά τη βάρβαρη εισβολή το μαύρο Ιούλιο του 1974 .
Η πρώτη αιχμάλωτη του πολέμου, έδωσε συγκλονιστικές περιγραφές για τις πρώτες στιγμές της απόβασης και όσα ακολούθησαν κατά την τουρκική προέλαση.
Με δάκρυα στα μάτια αναφέρεται στην αγαπημένη της Κερύνεια όπου γεννήθηκε και έζησε τα παιδικά της χρόνια.
Η Κερύνεια είναι η μοίρα μας και η αξιοπρέπεια μας , αναφέρει χαρακτηριστικά…
Κυρία Χαραλάμπους έχει μια ιδιαίτερη σημασία η δική σας τοποθέτηση σήμερα… Ουσιαστικά είστε από τα πρώτα άτομα που έχετε συλληφθεί στο πέντε μίλι της Κερύνειας .Περιγράψτε μας λίγο αυτή την διαδικασία …
“Είχαμε πάει στις 12 Ιούλη πριν από το πραξικόπημα. Ακούγοντας το πραξικόπημα το πρωί, σοκαριστήκαμε, μείναμε μέσα στο σπίτι δεν πηγαίναμε στην παραλία μας, αλλά από την Τετάρτη μέχρι την Παρασκευή είμαστε στην παραλία του πέντε μίλι η οποία ήταν άδεια από κόσμο, ενώ το περασμένο Σαββατοκύριακο ήταν κατάμεστη. Φύγαμε Παρασκευή 19 του Ιούλη οι τελευταίοι από την παραλία . Είμαστε δέκα άτομα τα τελευταία που φύγαμε.
Το Σάββατο το πρωί ξυπνήσαμε με το αεροπλάνο που πέρασε από πάνω μας και έριχνε , ότι και να έριχνε , στον κόσμο. Κατεβήκαμε όλοι μέσα στον διάδρομο και εκεί άρχισαν να πυροβολούν το σπίτι γιατί είχαμε απ’ έξω πέντε αυτοκίνητα. Τα δικά μας του σπιτονοικοκύρη από πάνω και του κ. Γιάννη που είχε το κέντρο κάτω στην παραλία.
Πυροβολούσαν συνέχεια το σπίτι και περνούσαν από δίπλα μας οι σφαίρες. Ξαφνικά είπαμε δεν γίνεται θα μας σκοτώσουν χωρίς να ξέρουν ότι έχουν μέσα άμαχους.
Οπότε ο σπιτονοικοκύρης φώναξε δυνατά σταματείστε, δεν τον άκουσαν και βγήκε στην είσοδο. Άνοιξε στο ελάχιστο την πόρτα και τους είπε στα αγγλικά σταματείστε είμαστε Εγγλέζοι τουρίστες και σταμάτησαν να πυροβολούν.”
Τι συναντήσατε μόλις άνοιξαν το σπίτι βρεθήκατε μπροστά στον Αττίλα;
“Είμαστε μέσα στον διάδρομο. Ο σπιτονοικοκύρης μπήκε μπροστά. Κινδυνέψαμε σίγουρα να φάμε αδέσποτη. Ο σπιτονοικοκύρης Πελλίδης στο όνομα κάτι τους είπε και αμέσως απευθύνθηκε σε εμάς και μας είπε να βγούμε όλοι έξω με τα χέρια ψηλά. Βγήκαμε έξω και από την είσοδο μέχρι το κάγκελο ήταν δεξιά και αριστερά μας οι Τούρκοι με τα όπλα κατά πάνω μας. Έπαθα σοκ . Ήταν ένας πόλεμος ήταν μια εισβολή.”
Ήσασταν η πρώτη που αντιμετωπίσατε τον Αττίλα;
“Ναι η ώρα 05:30 το πρωί. Ακολούθως μας έβαλαν στο απέναντι σπίτι με τα χέρια ψηλά. Είπαμε τελειώσαμε όπως γύρισα να δω τους γονείς μου μαζί με τα αδέρφια μου, αυτό που σκέφτηκα είναι ως εδω ήταν, τελειώσαμε δεν υπάρχει. Οι στρατιώτες πίσω στον δρόμο ήταν έτοιμοι μπρούμυτα με τα όπλα έτοιμοι να μας καθαρίσουν και τα 11 άτομα που ήμασταν.
Ξαφνικά ακούσαμε τον Τούρκο να φωνάζει κάτι έλεγε συγκεκριμένα είπε …come with me. Γυρίσαμε και ο Τούρκος είπε…οι άνδρες από εδώ και οι γυναίκες με τα παιδιά από εδω. Ο πατέρας μου του είπε no all together.. Ο Τούρκος υπάκουσε πραγματικά. Μας κατέβασε την κατηφόρα και πήγαμε στο παραλιακό κέντρο που ήταν το κέντρο της “παγώνας” που ήμασταν κάθε μέρα.”
Είδατε νεκρούς εκεί;
“Όχι εμείς είδαμε πληγωμένους την επομένη.”
Όλα αυτά που μας περιγράψατε ήταν στις 20 Ιουλίου;
Ναι, από τις 7.00 η ώρα το πρωί που ήμασταν στην παραλία κάτω μέχρι το απόγευμα.
Είδατε τα αποβατικά που έρχονταν;
“Κατεβαίνοντας στην παραλία που μας είχαν όλους, καθίσαμε εκεί στο παραλιακό κέντρο και ο κόλπος του πέντε μίλι ήταν γεμάτος πλοία. Πέντε έξι στη σειρά μπροστά άλλα πέντε πιο πίσω …άλλα πιο μέσα και άνοιγαν δρόμο με τους εκσκαφείς και έβγαιναν τα τάνκς και οι στρατιώτες. Λες και βλέπαμε μια πολεμική ταινία.”
Τι σας έμεινε από εκείνες τις συγκλονιστικές στιγμές;
“Τα πάντα! Δεν ξεχάσαμε ούτε λεπτό. Προς στιγμής ο φόβος. Μετά ήταν ένα σοκ που λες αποκλείεται δεν συμβαίνει αυτό το πράγμα στο πέντε μίλι το οποίο πριν τρεις μέρες ήταν γεμάτο κόσμο. Και έλεγες βλέπω πολεμική ταινία ήταν απίστευτο.”
Πόσο χρόνων ήσασταν τότε;
“Ήμουν 16 ετών, για αυτό και θυμάμαι τα πάντα. Το ίδιο και τα αδέρφια μου.”
Έχετε πάει στο σημείο αυτό μετά από χρόνια;
“Πήγα όταν άνοιξα τα οδοφράγματα. Ήθελα να δω τον τόπο, να δείξω στα παιδιά μου το σπίτι που παραλίγο να μας σκοτώσουν. Τα πάντα. Ήθελα να πάω και προσπαθώ κάθε χρόνο να το επισκέπτομαι.”
Τι σας έχει μείνει από εκεί;
“Οι ευτυχισμένες μας στιγμές από την Κερύνεια όταν ήμασταν μικροί, αλλά και εκείνη μαύρη μέρα της εισβολής, η 20η Ιουλίου. Δυστυχώς.”
Διηγείστε αυτά τα πράγματα στα παιδιά σας;
“Τα λέμε πολλές φορές κάθε τόσο. Ειδικά στις 20 Ιουλίου τα θυμόμαστε ξανά και ξανά. Βλέπουμε στην τηλεόραση κάποια στιγμιότυπα. Λέμε ήμασταν εκεί. Εμείς ήμασταν τα πρώτα 11 άτομα αλλά στην συνέχεια άρχισαν να φέρνουν κόσμο που έβρισκαν δεξιά και αριστερά. Κάποιους πληγωμένους που έφαγαν αδέσποτη .
Κάποιος κύριος, θυμάμαι, πέθανε από αιμορραγία. Δεν είχαν ούτε φάρμακα μαζί τους ούτε επιδέσμους, ούτε τίποτα. Ήρθαν ανοργάνωτοι, ήρθαν ανενόχλητοι, δεν βρήκαν ούτε μια αντίσταση από τους δικούς μας γιατί δεν είχε στρατό, και έβγαιναν ανενόχλητοι στα περίχωρα της Κερύνειας.
Την Κυριακή το απόγευμα που μαζευτήκαμε πάρα πολλοί ήρθε κάποιος αξιωματικός του στρατού με σπασμένα ελληνικά και μας ρωτούσε έναν έναν τα ονόματα μας. Κάποια στιγμή διερωτήθηκε μάλιστα τι να μας κάνει. Να σας σκοτώσω όπως σκότωσαν μας είπε, οι δικοί σας τους δικούς μου σε ένα χωριό. Οπότε παγώσαμε. Πρέπει να ήταν Τουρκοκύπριος ενώ ο αξιωματικός ο Τούρκος μας πρόσεχε τις τέσσερις μέρες και δεν μας άγγιξε κανένας. Ήταν του θεού ήταν ευχής έργο το ότι γλυτώσαμε.
Αυτός που μας έσωσε ήταν ο Ερυθρός Σταυρός, όταν ειδοποιήθηκε ότι ήμασταν άμαχοι.. Η απόβαση πρέπει να έγινε 04:30 που ήρθαν τα πλοία για αυτό κάποιοι τους είδαν από το σπίτι τους. Αυτοί ξεκάθαρα μας ανέφεραν πως ήμασταν εμπόδιο.”
