Όταν η τεχνολογία αγκαλιάζει το συναίσθημα και όταν η στήριξη προς τον πάσχοντα συνάνθρωπο αποκτά αξία .

Aλέξανδρος Θεοφάνους : Ένας φοιτητής του Πανεπιστημίου UCL του Λονδίνου μιλάει για το λογισμικό για άτομα που πάσχουν από την ασθένεια ALS – MND

Μαθητές του Πανεπιστημίου UCL  στο Λονδίνο υπό την καθοδήγηση του καθηγητή τους – ακαδημαϊκού Dean Mohamedally (UCL Computer Science),ανέπτυξαν φέτος το λογισμικό Motion In put φέροντας  επανάσταση στη χρήση του υπολογιστή για εκατομμύρια ανθρώπων που το χρειάζονται και ιδιαίτερα για τα άτομα που πάσχουν από την ασθένεια ALS – MND που πρόκειται για μια νευροεκφυλιστική πάθηση που επηρεάζει τους κινητικούς νευρώνες του Κεντρικού και περιφερικού Νευρικού Συστήματος, με συνέπεια την προϊούσα μυϊκή ατροφία. Ανάμεσα στους μαθητές και ο μοναδικός Κύπριος Αλέξανδρος Θεοφάνους από την Πάφο ο οποία είναι φοιτητής στο Πανεπιστήμιο UCL  στο Τμήμα Πληροφορικής .Ένας φοιτητής με ιδιαίτερες ευαισθησίες στα άτομα με ειδικές ανάγκες.  Πρόκειται είπε σε δηλώσεις του για ένα πρωτοποριακό λογισμικό που επιτρέπει στους χρήστες να ελέγχουν τον υπολογιστή τους μέσω της webcam τους χρησιμοποιώντας κινήσεις προσώπου και σώματος .  Ήδη είπε πολλοί χρήστες έχουν βοηθηθεί πολύ. Το σχετικό λογισμικό αναπτύχτηκε συνέχισε, από μια ομάδα φοιτητών του UCL Computer Science σε συνεργασία με την Intel, τη Microsoft, την IBM και το NHS, προσθέτοντας πως το λογισμικό  αποτελεί επανάσταση στον τρόπο με τον οποίο εκατομμύρια άνθρωποι χρησιμοποιούν υπολογιστές, επιτρέποντας σε άτομα με προβλήματα κινητικότητας να αλληλοεπιδρούν εύκολα με τους υπολογιστές τους χωρίς να χρειάζεται να αγοράζουν προσαρμοσμένους υπολογιστές και να χρησιμοποιούν συσκευές δείκτη.

Όπως ανέφερε ο Αλέξανδρος μαθητές ήρθαν σε επαφή με ασθενείς της νόσου ALS  oι οποίοι τους ανέφεραν τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν . Όπως τους ανέφεραν πριν χρόνια η ζωή τους ήταν φυσιολογική ωστόσο αργότερα ξεκίνησε το μούδιασμα και η αδυναμία σε κάποιο άκρο που κατέληξε σε κινητική παράλυση των χεριών ή των ποδιών, αδυναμία κατάποσης και αναπνευστική ανεπάρκεια.  

Η διάγνωση της νόσου, όπως τους αναφέρθηκε  γίνεται από το ιστορικό και την κλινική εξέταση και επιβεβαιώνεται από το ηλεκτρομυογράφημα και για να επιβραδυνθεί η πορεία της χορηγούνται ειδικά φάρμακα και γίνεται εντατική φυσικοθεραπεία. Στο Πανεπιστήμιο φοιτά από το 2020 και το συγκεκριμένο λογισμικό έχει, όπως είπε,  ήδη εγκριθεί από φιλανθρωπικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένης της International Alliance of ALS/MND Associations, η οποία υποστηρίζει άτομα με νόσο του κινητικού νευρώνα (MND) σε όλο τον κόσμο και έχει θετικό αντίκτυπο στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων.

Συγκίνηση προκάλεσε η αναφορά του Αλέξανδρου Θεοφάνους αλλά και σχετικό φιλμάκι που έχει ετοιμαστεί για την  πρώην  ελίτ γυμνάστρια Πάρις Μπέικερ, η οποία κέρδισε μετάλλια για τη Μεγάλη Βρετανία σε Ευρωπαϊκό και Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, και διαγνώστηκε με MND σε ηλικία μόλις 26 ετών. Τώρα είναι 31 ετών και ζει με την ασθένεια, είπε αφού έγινε μία από τις πρώτες χρήστες του λογισμικού, δηλώνοντας πως : “Η δυνατότητα για το MotionInput να αλλάξει τη ζωή είναι απεριόριστη.”

Το λογισμικό που ονομάζεται «UCL MotionInput Version 3», αφαιρεί την ανάγκη για πληκτρολόγιο ή ποντίκι, επιτρέποντας στους χρήστες να αλληλοεπιδρούν με τον υπολογιστή τους μετακινώντας τα χέρια, τα δάχτυλα, το κεφάλι, τα μάτια, τη μύτη, τα φρύδια, το στόμα ή ολόκληρο το σώμα τους μπροστά από την κάμερα web.  Μπορούν επίσης, όπως είπε,  να δίνουν ταυτόχρονα προφορικές εντολές και να υπαγορεύουν κείμενο, για παράδειγμα για να συμπληρώσουν μια φόρμα ιστότοπου, που καταγράφεται από το μικρόφωνο του υπολογιστή τους.

Όπως εξήγησε η ανάθεση έγινε από τον Καθηγητής Dean Mohamedally (UCL Computer Science),  που είναι και ο ο ακαδημαϊκός που ηγήθηκε του έργου και ανέθεσε στην ομάδα 54 φοιτητών την ανάπτυξη του λογισμικού.

Αρχικά εργαστήκαν σύμφωνα με τον Dean Mohamedally (UCL Computer Science), « στο λογισμικό ως απάντηση στην πανδημία Covid-19 ως μέσο υποστήριξης του NHS προσωπικό πρώτης γραμμής». Θέλαμε είπε,  «έναν τρόπο να βοηθήσουμε στην πρόληψη της εξάπλωσης ιών και άλλων σφαλμάτων, επιτρέποντας στο ιατρικό προσωπικό να χρησιμοποιεί κοινόχρηστους υπολογιστές χωρίς να αγγίζει το πληκτρολόγιο ή το ποντίκι, αλλά οι εφαρμογές είναι πολύ πιο εκτεταμένες από αυτό». 

Ο Αλέξανδρος σημείωσε πως πρόκειται για κάτι το μοναδικό αφού μπορεί να χρησιμοποιηθεί στους περισσότερους υπολογιστές με Windows και δεν απαιτεί ειδικό εξοπλισμό εκτός από την κάμερα web και το μικρόφωνο, που διαθέτουν ήδη οι περισσότεροι φορητοί υπολογιστές, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχουν, όπως εξήγησε,  πολύ λίγα εμπόδια πρόσβασης.

Ενδεικτική ήταν η αναφορά του ότι δεν χρειάζονται δείκτες ή ποντίκι για να μετακινήσουν τον κέρσορα. Μπορούν απλά να σηκώσουν ένα φρύδι ή να ανοίξουν το στόμα τους για να κάνουν κλικ και να χρησιμοποιήσουν τα μάτια τους για να κατευθύνουν τον κέρσορα. Επεσήμανε επίσης πως ο Καθηγητής τους Dean Mohamedally, είναι απίστευτα περήφανος  για όσα πέτυχαν οι μαθητές με τους συναδέλφους τους στη βιομηχανία και για τον πραγματικό, θετικό αντίκτυπο που έχει ήδη στα άτομα με κινητικά προβλήματα και σε όσους εργάζονται σε περιβάλλοντα υψηλού κινδύνου. Το λογισμικό  εξακολουθεί να ωριμάζει, αλλά με μια υποστηρικτική κοινότητα που συνεργάζεται μαζί τους , ελπίζουν να το δουν να ανθίζει με την κάλυψη περισσότερων αναγκών των χρηστών, καθιστώντας τους υπολογιστές πιο προσιτούς και απολαυστικούς σε εκατομμύρια.

Είπε ακόμη πως οι  ακαδημαϊκοί και οι φοιτητές του UCL αναπτύσσουν το λογισμικό για πάνω από δύο χρόνια, επίσης σε συνεργασία με το Great Ormond Street Children’s Hospital (GOSH) και το UCLH Institute for Child Health. Δύο φοιτητές Επιστήμης Υπολογιστών, ο Sinead V Tattan και η Carmen Meinson, επί του παρόντος στο τελευταίο και δεύτερο έτος αντίστοιχα, οδήγησαν την ομάδα των 54 φοιτητών που είχαν προσφερθεί εθελοντικά στην ανάπτυξη του λογισμικού, υπό την καθοδήγηση του καθηγητή Mohamedally και του καθηγητή Graham Roberts. 

Η Carmen Meinson επικεντρώθηκε στην υψηλή βελτιστοποίηση της αρχιτεκτονικής λογισμικού, ενώ η Sinead Tattan ηγήθηκε της ανάπτυξης. 

Σύμφωνα με τον Αλέξανδρο ο  καθηγητής Mohamedally τους  ανέθεσε να δημιουργήσουν κάτι που θα έκανε πραγματικά τη διαφορά στις ζωές των ανθρώπων – μια εφαρμογή που θα μπορούσε να δώσει σε όσους έχουν λεπτές κινητικές δεξιότητες ευκαιρίες που συνήθως οι ικανοί άνθρωποι θεωρούν δεδομένες. Το λογισμικό χρησιμοποιεί και συνδυάζει το πιο πρόσφατο λογισμικό μηχανικής εκμάθησης ανοιχτού κώδικα, επεξεργασίας φυσικής γλώσσας και υπολογιστικής όρασης από παγκοσμίως αναγνωρισμένες εταιρείες τεχνολογίας όπως η Intel και η Google, με τρόπο που δεν έχει ξαναγίνει.

Οι επικεφαλής των φοιτητών καθοδηγήθηκαν από την κλινική επικεφαλής και υποψήφια διδάκτορα Sheena Visram (UCL Interaction Centre, UCLIC) και την Dr Atia Rafiq, επίτιμη λέκτορα GP του NHS και UCL Computer Science. Παρείχαν πολύτιμες πληροφορίες για την ανθρωπιστική ανάγκη για λογισμικό υπολογιστών χωρίς αφή για άτομα με κινητικά προβλήματα καθώς και για ιατρικό προσωπικό.

Επιπρόσθετα ο Αλέξανδρος Θεοφάνους αναφέρθηκε και στην δήλωση του  Δρ Rafiq ο οποίος είχε πεί πως  «Το να δίνουμε σε ασθενείς που διαφορετικά θα βασίζονταν σε άλλους τη δύναμη και την ανεξαρτησία για να πλοηγηθούν σε έναν υπολογιστή και ως εκ τούτου σε άλλους κόσμους αγορών, τυχερών παιχνιδιών, πρόσβασης σε υπηρεσίες και κάθε άλλη ελευθερία που θεωρούμε δεδομένη είναι θαυμάσιο και να το κάνουμε αυτό χωρίς το ακριβό υλικό ή τα περίπλοκα gadget είναι το κερασάκι στην τούρτα» .  Αυτό είπε πως , « σε συνδυασμό με τη δέσμευση των μεγάλων εταιρειών τεχνολογίας, όπως η Intel, η Microsoft και η IBM, και το κίνητρο που βασίζεται στο Πανεπιστήμιο, μπορεί να ανεβάσει την προσβασιμότητα σε ένα εντελώς νέο επίπεδο.” Επεσήμανε επίσης πως η  Bernice You (Γενική Διευθύντρια, Στρατηγική & Έργα, Microsoft) σημείωσε πως με την τεχνολογία μπορούμε να ενδυναμώσουμε τους πάντες και να κάνουμε το αδύνατο δυνατό, προσθέτοντας πως λατρεύει τις δυνατότητες  που προσφέρει το MotionInput στα άτομα με αναπηρία.”

Η Cathy Cummings (Εκτελεστική Διευθύντρια, The International Alliance of ALS/MND Associations) είπε: «Το MotionInput βελτιώνει την ποιότητα ζωής και διατηρεί την ανεξαρτησία και την αξιοπρέπεια καθιστώντας τα πράγματα που είναι σημαντικά προσβάσιμα». Ο Παφίτης φοιτητής είπε πως εκτός από τις κλινικές χρήσεις του και για άτομα με προβλήματα κινητικότητας, το λογισμικό μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για διδασκαλία και παρουσίαση σε σχολεία, Πανεπιστήμια και επιχειρήσεις, καθώς και από άτομα που παίζουν παιχνίδια υπολογιστών Windows.Είπε ακόμη πως το  λογισμικό είναι δωρεάν διαθέσιμο για λήψη για μεμονωμένους χρήστες και η ομάδα ελπίζει να το δει να κυκλοφορεί ευρέως σε ιστότοπους του NHS, καθώς και σε σχολεία και άλλες βιομηχανίες που θέλουν να επενδύσουν στην τεχνολογία. Αποκάλυψε πως η ομάδα επιθυμεί επίσης να συνδεθεί με ομάδες χρηστών με διάφορες απαιτήσεις προσβασιμότητας και εκπαίδευσης για την υποστήριξη της δίκαιης πρόσβασης στους υπολογιστές για όλους.

Υπολογιστική ανάγκη

Ο Αλέξανδρος Θεοφάνους εργάστηκε στο πρόγραμμα που σχετίζεται με την πλοήγηση προσώπου, τη μύτη και τα μάτια . Χρησιμοποιώντας είπε «  τη μύτη ή τα μάτια σας και ένα σύνολο εκφράσεων προσώπου ενεργοποιούνται οι ενέργειες όπως κλικ στο κουμπί του ποντικιού ή με ομιλία – πείτε “κλικ”». Αναφέρθηκε επίσης και στο πρόγραμμα Ask-KITA που επιτρέπει στους χρήστες να αλληλοεπιδρούν με έναν υπολογιστή μέσω ενός συνόλου φωνητικών εντολών, ζωντανών λεζάντων και παρακάμψεων συντομεύσεων πληκτρολογίου με φράσεις. Επίσης συνέχισε οι χρήστες διευκολύνονται με μια ισχυρή επιλογή χειρονομιών που μπορούν να αναγνωριστούν και να αντιστοιχιστούν σε συγκεκριμένες εντολές πληκτρολογίου, κινήσεις του ποντικιού, εγγενή αίσθηση πολλαπλής αφής, και ψηφιακά στυλό . Επίσης αναφέρθηκε και στο Eye-Gaze με λειτουργίες Grid και Magnet.Πρόκειται συνέχισε για μια  μέθοδος αυτόματης βαθμονόμησης για παρακολούθηση ματιών που λαμβάνει την εκτίμηση του βλέμματος, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας πλέγματος και της μαγνητικής λειτουργίας, για την ευθυγράμμιση του δρομέα του ποντικιού σε σενάρια προσβασιμότητας.  Όσο για το Full Body Tracking Παρακολούθηση πλήρους σώματος ο Αλέξανδρος είπε πως αυτή η  λειτουργία επιτρέπει στους χρήστες να συμμετέχουν στα παιχνίδια τους μέσα στο δικό τους εύρος κινήσεων. Οι χρήστες μπορούν να ορίσουν σωματικές ασκήσεις και να επισημάνουν περιοχές στον περιβάλλοντα χώρο τους, για να παίξουν τα υπάρχοντα παιχνίδια στον υπολογιστή τους. Ακόμη είπε υπάρχει το  In-air Joypad που αυτή η λειτουργία επιτρέπει στο χρήστη να παίζει παιχνίδια με τα συνηθισμένα κουμπιά joypad ABXY στον αέρα, με αναλογικά χειριστήρια σκανδάλης.

Η λύση  τόνισε, είναι πλήρως προσαρμόσιμη με μικτά μοντέλα μηχανικής μάθησης και όρασης υπολογιστή  και ανάλογα με τις  προθέσεις των χρηστών. Από περιβάλλοντα εκπαίδευσης στα σχολεία, σε ασφαλέστερους υπολογιστές στα νοσοκομεία τόσο για τους ασθενείς όσο και για το προσωπικό, μέχρι το παιχνίδι με ασκήσεις και πρόσβαση σε ψυχαγωγία στο σπίτι. Πρόσθεσε πως το πρόγραμμα μπορεί να το χρησιμοποιήσει ακόμη και ένας χειρούργος ο οποίος δεν έχει πρόβλημα αλλά μπορεί να το χρησιμοποιήσει στην δουλειά του όταν στο πλαίσιο χειρουργικής επέμβασης τα χέρια του είναι απασχολημένα.  Το πρόγραμμα συνεχίζει να βελτιώνεται… με την αύξηση των αναγκών. Η έρευνα συνεχίζεται και ο Αλέξανδρος Θεοφάνους κάνει περήφανη την Κύπρο με την εντατική δουλειά του  γιατί γνωρίζει καλά πως η τεχνολογία αγκαλιάζει το συναίσθημα και τις ανάγκες των πασχόντων συνανθρώπων μας.