1994: Οδοιπορικό στους εγκλωβισμένους ,από τον Δρ. Ιωσήφ Μουτήρη , είκοσι χρόνια μετά, για πρώτη φορά στο πέρασμα στην άλλη πλευρά.
Ένα απρόσμενο τηλεφώνημα, μια συνάντηση στο γραφείο του υπουργού, μια ανέλπιστη πρόταση: Ιατρική παρακολούθηση των εγκλωβισμένων του Κορμακίτη. Οκτώβριος 1994, είκοσι χρόνια μετά, για πρώτη φορά το πέρασμα στην άλλη πλευρά. Η γνώριμη διαδρομή, οι άγνωστες συνθήκες, το ξύπνημα της μνήμης, οι πρωτόγνωρες εμπειρίες, οι σχέσεις και οι δεσμοί με τους ασθενείς και τους συμπαραστάτες. Η στάση του καθεστώτος απέναντι σε ένα ανθρωπιστικό ζήτημα. Τα εμπόδια που έπρεπε να υπερπηδηθούν, ύστερα η σύλληψη από τις κατοχικές αρχές, η απαγόρευση εισόδου. Κι ύστερα το δίλημμα, το ρίσκο, η απόφαση που έπρεπε να παρθεί με κίνδυνο ακόμα και της ζωής του: Κατάθεση στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.
Για το πέρασμα στην άλλη πλευρά του Δρ. Ιωσήφ Μουτήρη το «Οδοιπορικό στους εγκλωβισμένους», μίλησε το ίδιος ο ιατρός με αφορμή την σημερινή ημέρα που τιμάται η Παγκόσμια Ημέρα Υγείας
Σε δηλώσεις του, ο Δρ. Ιωσήφ Μουτήρης, ως ο εντεταλμένος ιατρός για τους εγκλωβισμένους της περιοχής Κορμακίτη, ανέφερε πως λειτούργησε στον βαθμό που οι συνθήκες της κατοχής του επέτρεψαν. Αρνήθηκε χρηματική αμοιβή, διότι, όπως είπε, ήθελε οι επισκέψεις να θεωρηθούν ως εθελοντική προσφορά προς ευπαθή πληθυσμιακή ομάδα παρά ως επαγγελματικό καθήκο με την ακριβή έννοια της λέξης.
Η προσπάθεια συνέχισε, του Υπουργείου Υγείας να αναθέσει σε ιατρό- λειτουργό του Υπουργείο την ιατρική φροντίδα των εγκλωβισμένων της περιοχής Κορμακίτη, αρχικά και της περιοχής Καρπασίας στη συνέχεια, βρισκόταν μέσα στο πνεύμα της συμφωνίας της τρίτης Βιέννης και σχετικού μνημονίου του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για το θέμα αυτό.
Για τις επισκέψεις ήταν ενήμερο το Γραφείο Ανθρωπιστικών Ζητημάτων της Ειρηνευτικής Δύναμης στην Κύπρο, είπε ο Δρ. Μουτήρης, το οποίο επικρότησε την ενέργεια αυτή και τη θεώρησε σημαντική και χρήσιμη.
Οι ίδιοι οι εγκλωβισμένοι, δια του εκπροσώπου τους, εξέφρασαν έντονη την επιθυμία να εξετάζονται από τους δικούς τους ιατρούς, και ζήτησαν όπως ανατεθεί η αποστολή αυτή, σε έναν ή περισσότερους ιατρούς.
Στην αφήγηση του ο Δρ. Μουτήρης είπε πως παρά τον εθελοντικό χαρακτήρα των επισκέψεων η κατοχική αρχή έθεσε όρους και προυποθέσες τους οποίους δεν μπορούσε να ικανοποιήσει. Ακόμη χειρότερα, οι όροι τέθηκαν δύο σχεδόν χρόνια μετά την έναρξη των επισκέψεων του και όχι στην αρχή ή προτού αυτές ξεκινήσουν.
Επεσήμανε δε, πως η παρουσίαση του θέματος αυτού στην Ευρωπαική Επιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων υπήρξε σταθμός, επειδή για πρώτη φορά έγινε γνωστή στην Επιτροπή η πραγματική κατάσταση διαβίωση των εγκλωβισμένων.
Οι επισκέψεις είπε, έφεραν στην επιφάνεια ακόμη ένα ζήτημα : τη διαφωνία μεταξύ Τουρκίας και Τουρκοκυπρίων. Τόσο το Συμβούλιο του Τουρκοκυπριακού Ιατρικού Συλλόγου, όσο και η τουρκοκύπρια γενική ιατρός της Καρπασίας, διαχώρισαν την θέση τους από την επίσημη θέση της Τουρκίας στο ζήτημα των επισκέψεων του.
Πρόσθεσε πως η διάνοιξη των περισσοτέρων σημείων διέλευσης προς και από τα κατεχόμενα και η φαινομενική ελευθερία διακίνησης των εγκλωβισμένων , μείωσε τη σημασία της συνέχισης των επισκέψεων του.
Ο Δρ. Μουτήρης εξήγησε ωστόσο πως δεν ήταν αυτός ο λόγος που σταμάτησε. Η Τουρκία είπε, ήθελε αναγνώριση των κατεχομένων ως κράτους και η πολιτικής της στόχευσε στη διατήρηση των αποστάσεων μεταξύ Ε/κ και Τ/κ.
Ο ιατρός σημείωσε πως θα ήταν ευχής έργο να διευκολύνονταν οι ς επισκέψεις του αφού θα επωφελείτο ο κόσμος. Κόσμος, όπως εξήγησε, ταλαιπωρημένος από την κατοχή , ενώ αναφέρθηκε και στην συνεργασία τους με τους τ/κ ιατρούς που θα αναπτύσσονταν.
Η Τουρκία όμως λειτούργησε διαφορετικά, σημείωσε , θέτοντας όρους που γνώριζε , ωστόσο, όπως είπε, εκ των προτέρων πως δεν θα μπορούσε να ικανοποιήσει ,με σκοπό τη διακοπή των επισκέψεων.
Ακολούθησε η προσφυγή στην Επιτροπή Ανρθωπίνων Δικαιωμάτων του Ευρωπαικού Δικαστηρίου . Μίλησε στην Επιτροπή ως ιατρός είπε, που ήθελε να συνεχίσει να επισκέπτεται τους ασθενείς.Μίλησε για τους εγκλωβισμένου οι οποίοι είχαν ανάγκη ιατρικής φροντίδας.Προσπάθησε να στείλει το ανθρώπινο μήνυμα και στα μέλη της Εισαγγελίας της Τουρκίας που ήταν παρόντα στην ακρόαση.
Κάπου εκτίμησε, βαθιά μέσα του ο κάθε άνθρωπος γνωρίζει τι θα πει « ασθένεια» και τι θα πεί « στέρηση της φροντίδας».
Ο Δρ. Ιωσήφ Μουτήρης ανέφερε πως στον Κορμακίτη και στην Καρπασία έγινε μια αξιοπρεπής προσπάθεια για να σωθεί η ελπίδα. Δυστυχώς όμως χάθηκε. Χάθηκε συνέχισε, με την απειλή του Τούρκου αξιωματικού της ΜΙΤ, εκείνο το μεσημέρι του Σαββάτου στη θαλασσοφίλητη γη της χερσονήσου της Καρπασίας. Χάθηκε μέσα από την απειλή του Τουρκοκύπριου « αστυνομικού υπευθυνου» στο δωμάτιο της εκκλησίας του Κορμακίτη με τις αγιογραφίες να στολίζουν τους τοίχους που είχε πεί « Εάν έρθεις ξανά με σκοπό να εξετάσεις , θα συλληφθείς».
Σημειώνεται πως το χτες, το σήμερα. Η κοινή μοίρα της προσφυγιάς, τα δεινά του πολέμου…,
ήταν η αιτία συγγραφής βιβλίου υπό τον τίτλο «Οδοιπορικό στους εγκλωβισμένους» από τον Δρ. Ιωσήφ Μουτήρη που έχει ήδη κυκλοφορήσει. Η παρουσίαση του θα γίνει στο προσεχές μέλλον.
