Επιτυχία του ΔΗΜΟΥ να καθαρίσει ένα σπίτι ρακοσυλλέκτη ή αποτυχία του Γραφείου Ευημερίας και Κοινωνικής Πρόνοιας να διαχειριστεί σωστά και διαχρονικά μια γυναίκα ρακοσυλλέκτη;
Αυτό το ερώτημα προσπάθησα να απαντήσω μετά τα όσα είδαμε και διαβάσαμε τις τελευταίες ημέρες. Ο Δήμος καθάρισε το σπίτι και η γυναίκα μεταφέρθηκε σε Ψυχιατρικό Ίδρυμα χωρίς την θέληση της, αν οι πληροφορίες αληθεύουν και αρνείται τροφής.
Μέσα στα βεγγαλικά και τα χειροκροτήματα μιας «Επιτυχίας ή Αποτυχίας» θάφτηκε μια ανθρώπινη ψυχή.
Επισκέφθηκα την Δευτέρα 24 Μαρτίου από προσωπικό ενδιαφέρον ως Δημοτικός Σύμβουλος της Ανθρώπινης Πόλης το Γραφείο Ευημερίας, τμήμα Πάφου. Ζήτησα εκεί να μιλήσω με την λειτουργό που χειρίστηκε την υπόθεση και να μάθω την διαδικασία που ακολουθήθηκε για να γίνει απομάκρυνση της γυναίκας ρακοσυλλέκτριας από το σπίτι της και η κατάληξή της στο ψυχιατρείο και πως ο Δήμος Πάφου στην συνέχεια ενημερώθηκε για να αναλάβει τον καθαρισμό του σπιτιού.
«Έφαγα πόρτα» από την κυρία «Χ» που ζήτησα να μιλήσω μαζί της. «Προσωπικά Δεδομένα», μου είπε και «Σοβαρά τα ερωτήματά σου». «Πρέπει να μιλήσω με την Διευθύντρια» . Σε λίγο, αφού περίμενα, μου απάντησε τα ίδια: «Προσωπικά δεδομένα». Τίποτα άλλο. Είπα “Ευχαριστώ. Δεν ζητώ πληροφορίες προσωπικών δεδομένων, αλλά μόνο να μου ειπωθεί η διαδικασία που ακολουθήθηκε”. Η πόρτα εξόδου ήταν ήδη ανοικτή.
Δεν μου μένει άλλη επιλογή από του να θέσω ερωτήματα στον ΔΗΜΟ Πάφου να μας ενημερώσει για την νομότυπη διαδικασία που ακολουθήθηκε για την απομάκρυνση της γυναίκας από το σπίτι της και την είσοδο υπηρεσιακών για καθαρισμό της οικίας. Ποια συνεργασία υπήρξε με το Γραφείο Ευημερίας για χειρισμό της υπόθεσης και της τύχης της ίδιας της γυναίκας, καθώς και του περιεχομένου της οικίας της;
Αντιλαμβάνομαι το πρόβλημα με ένα ρακοσυλλέκτη είναι δύσκολο να λυθεί για όσους δεν έχουν κάποιους κοντινούς ανθρώπους να νοιαστούν γι’ αυτούς και αυτοί είναι οι περισσότεροι. Κατά κανόνα ζουν απομονωμένοι από τους άλλους και δεν επιτρέπουν σε κανέναν να επέμβει στη ζωή τους και αυτό συνέβαινε στην γυναίκα ρακοσυλλέκτρια. Η παραμέληση της καθαριότητας του σπιτιού, η κοινωνική απόσυρση, η απουσία συναίσθησης της κατάστασής της και η άρνηση της να δεχτεί βοήθεια ή θεραπεία δυσκόλευαν ακόμη περισσότερο την κατάσταση.
Ο χώρος όπου ζούσε ήταν ακατάστατος, βρόμικος και γεμάτος ακαθαρσίες που απειλούσαν τη δημόσια υγεία Επί πλέον ο κίνδυνος πυρκαγιάς ήταν μεγάλος λόγω της συσσώρευσης τόσων άχρηστων υλικών.
Επιβαλλόταν ένας κατάλληλος ειδικός χειρισμός και όχι επικοινωνιακός.
Κατά την άποψη μου η διαχείριση ενός μοναχικού και μη συνεργάσιμου ατόμου με πιθανόν σύνδρομο Διογένη (ρακοσυλλέκτη) απαιτεί ευαίσθητη και προσαρμοσμένη προσέγγιση.
Ορισμένες πρακτικές που θα μπορούσαν ίσως να ήταν χρήσιμες είναι.
- Καλλιέργεια εμπιστοσύνης: Είναι σημαντικό να αναπτυχθεί μια σχέση εμπιστοσύνης με το άτομο. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με συνεχή, μη επικριτική επικοινωνία.
- Συνεργασία με ειδικούς: Κοινωνικοί λειτουργοί, ψυχολόγοι και ψυχίατροι μπορούν να βοηθήσουν στην αξιολόγηση της κατάστασης και να παρέχουν υποστήριξη.
- Μικρά, σταδιακά βήματα: Αντί για μεγάλες αλλαγές, προτιμάται η σταδιακή ενθάρρυνση του ατόμου να δεχτεί βοήθεια, ξεκινώντας από μικρές, εύκολες βελτιώσεις.
- Κοινωνική υποστήριξη: Αν το άτομο δεν έχει οικογένεια ή φίλους, μπορούν να εμπλακούν εθελοντές ή κοινοτικές ομάδες που θα βοηθήσουν στην κοινωνική του επανένταξη.
- Προστατευτικά μέτρα: Σε περιπτώσεις σοβαρής παραμέλησης ή κινδύνου για την υγεία του, μπορεί να ενεργοποιηθούν νομικά μέτρα ώστε να διασφαλιστεί η ασφάλειά του, πάντα με σεβασμό στα δικαιώματά του.
- Η υπομονή και η κατανόηση είναι θεμελιώδεις, καθώς το άτομο μπορεί να χρειάζεται χρόνο για να νιώσει άνετα και να αποδεχτεί βοήθεια.
Αλήθεια τι έχει γίνει από αυτά που τα «προσωπικά δεδομένα» δεν επέτρεπαν την ενημέρωση; Το Γραφείο Ευημερίας και ο Δήμος έχουν υποχρέωση να διασφαλίσουν τα δικαιώματα αυτής της γυναίκας αυτού του ανθρώπου.
Ανδρέας Γρηγοριάδης
Δημοτικός Σύμβουλος Ανθρώπινης Πόλης
