Όταν γεννήθηκε ο Ιησούς στη Βηθλεέμ της Ιουδαίας, στα χρόνια του βασιλιά Ηρώδη, έφτασαν στα Ιεροσόλυμα σοφοί μάγοι από την Ανατολή και ρωτούσαν. ‘Πού είναι ο νεογέννητος βασιλιάς των Ιουδαίων; Είδαμε να ανατέλλει το άστρο του κι ήρθαμε να τον προσκυνήσουμε’.
Αυτά αναφέρονται μεταξύ άλλων στο Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο για την Γέννηση του Ιησού Χριστού και το Άστρο της Βηθλεέμ, το ουράνιο φαινόμενο που καθοδήγησε τους τρεις Μάγους, δηλαδή Σοφούς που μελετούσαν και τα άστρα, στη φάτνη του βρέφους Ιησού Χριστού.
Το ουράνιο αυτό φαινόμενο λοιπόν, έχει επιστημονική εξήγηση;
Ο αστροφυσικός Στέλιο Τσαγγαρίδη δίνει την ερμηνεία του με βάση το δικό του επιστημονικό αντικείμενο.
Αφού είπε ότι η ιστορία του άστρου υπάρχει μόνο σε μερικούς στίχους στο δεύτερο κεφάλαιο του Ευαγγελίου του Ματθαίου, ανέφερε ότι εκεί περιγράφεται ως το ουράνιο σώμα που καθοδήγησε τους τρεις Σοφούς από τα μακρινά βασίλεια της Ανατολής στη φάτνη του νεογέννητου Χριστού.
«Επομένως, το ουράνιο σώμα πρέπει να ήταν αρκετές εβδομάδες μέχρι και μήνες ορατό συνεχώς, μέρα και νύχτα, και να άλλαζε πορεία» είπε.
Εξέφρασε τη θέση ότι αν ληφθούν υπόψη αυτά τα γνωρίσματα, «δυστυχώς, το Άστρο της Βηθλεέμ δεν ήταν άστρο και, κατά πάσα πιθανότητα, δεν ήταν ούτε και οποιοδήποτε άλλο ουράνιο αντικείμενο ή φαινόμενο».
Οι διάφορες εικασίες από αστρονόμους για το άστρο
Είπε ότι υπήρξαν κατά καιρούς διάφορες εικασίες, ακόμα και από αστροφυσικούς, οι οποίες θα μπορούσαν να εξηγήσουν κάποια από τα γνωρίσματα του φαινομένου.
Σαφώς, πρόσθεσε, υπάρχουν άστρα τα οποία είναι αρκετά λαμπρά και εντυπωσιάζουν (π.χ. ο Σείριος, ο Βέγας), αλλά ακόμα κι αυτά δεν είναι ορατά κατά την ημέρα πάνω από τη λάμψη του δικού μας άστρου, του Ήλιου, και δεν μετατοπίζονται με εμφανή τρόπο στον νυχτερινό ουρανό. Επίσης, είπε, δεδομένου του τίτλου τους, οι Μάγοι πιθανό να ήταν αστρονόμοι της εποχής, με αρκετή γνώση των ουράνιων φαινομένων και σωμάτων. «Συνεπώς, τα άστρα αυτά θα τους ήταν ήδη γνωστά και όποια ιδιαιτερότητα τους απέδιδαν θα ήταν ως μέρος της δικής τους πολιτισμικής και/ή θρησκευτικής μυθοπλασίας», δήλωσε ο κ. Τσαγγαρίδης.
Είπε ότι διάφοροι πλανήτες, όπως η Αφροδίτη, ο Άρης και ο Δίας, είναι επίσης λαμπρότατοι και συνέχισε λέγοντας ότι παρόλο που η Αφροδίτη είναι ορατή κατά το σούρουπο, ούτε αυτή δεν είναι ορατή κατά την ημέρα, πάνω από τη λαμπρότητα του Ήλιου. Πρόσθεσε ότι ο Άρης και ο Δίας είναι πιο αμυδροί από την Αφροδίτη, αλλά πέρα από αυτό, είναι εξωτερικοί πλανήτες από τη θέση της Γης, «άρα κατά την ημέρα, η Γη δεν έχει θέαση προς αυτούς».
Επίσης, είπε, κανένας από τους τρεις δεν μετατοπίζεται, πέρα από τη χαρακτηριστική κίνηση που ώθησε τους αρχαίους Έλληνες να τους ονομάσουν “πλανήτες”. Αυτή, όμως, η κίνηση ήταν ήδη παρατηρημένη και, επομένως, γνωστή, δηλαδή όχι ιδιαίτερη, για τους σοφούς του αρχαίου κόσμου, είπε ο κ. Τσαγγαρίδης.
Αναφέρθηκε και στη θεωρία της ευθυγράμμισης διαφόρων πλανητών, ή πλανητών και λαμπρών άστρων, που θα μπορούσε να είναι ακόμα λαμπρότερη από τα ίδια τα αντικείμενα. Υπάρχουν, είπε, καταγεγραμμένες ευθυγραμμίσεις στα αστρονομικά αρχεία της Μέσης Ανατολής, της Κίνας και της Ινδίας κατά τα έτη 7 και 3 π.Χ., με διάφορους συνδυασμούς του Δία και του Κρόνου, της Αφροδίτης και του άστρου Regulus. Όμως, είπε, δεν ήταν ορατές κατά την ημέρα, τόσο λόγω της θέσης των πλανητών όσο και λόγω της λαμπρότητας του Ήλιου.
Μια άλλη υπόθεση συνδέει το Άστρο της Βηθλεέμ με την εμφάνιση κομήτη, καινοφανούς αστέρα (Nova) ή υπερκαινοφανούς έκρηξης (Supernova).
Ο κ. Τσαγγαρίδης είπε ότι ο Κομήτης του Χάλεϋ υπολογίζουμε να είχε εμφανιστεί κατά το 12 π.Χ. Επίσης, έχουν καταγραφεί και άλλα λαμπερά παροδικά φαινόμενα κατά το 4 π.Χ., κυρίως από Κινέζους και Κορεάτες αστρονόμους, τα οποία υποθέτουμε ότι ήταν κομήτες ή καινοφανείς αστέρες. Τέλος, είπε ότι γνωρίζουμε ότι το δυαδικό πάλσαρ PSR 1913+16 υπέστη υπερκαινοφανή έκρηξη κάπου το 4 π.Χ.
«Αν περνούσε αρκετά κοντά ένας κομήτης πιθανό να ήταν εμφανής και κατά την ημέρα, ή έστω το σούρουπο. Επίσης, κάποιες καινοφανείς και υπερκαινοφανείς εκρήξεις, αν συνέβαιναν αρκετά κοντά μας πιθανό να ήταν ορατές πάνω από τη λάμψη του Ήλιου. Κανένα από τα αντικείμενα ή φαινόμενα αυτά, όμως, δεν θα ήταν ορατά πάνω από τη λάμψη του Ήλιου για όλες τις ώρες της ημέρας και για διάρκεια εβδομάδων. Και φυσικά, κανένα δεν μπορεί να είναι ορατό ολόκληρο το 24ώρο και να αλλάζει πορεία στον ουρανό» είπε.
Εξέφρασε τη θέση ότι «έχοντας απορρίψει, ή έστω αποδώσει ελάχιστες πιθανότητες σε αστρονομική εξήγηση του Άστρου της Βηθλεέμ, τι μας απομένει; Αυτό που θεωρώ εγώ πιο πιθανό είναι την ευσεβή μυθοπλασία» είπε, απολογούμενος όπως είπε, με βαριά καρδιά «που σας παίρνω την όμορφη ιστορία του Άστρου της Βηθλεέμ».
Ο κ. Τσαγγαρίδης είπε ότι πολλοί ιστορικοί του Χριστιανισμού τοποθετούν τη συγγραφή του Ευαγγελίου του Ματθαίου κατά το δεύτερο μισό του 1ου αιώνα μ.Χ. και πιθανό μετά το 70 μ.Χ.
«Υπολογίζουμε ότι ο Κομήτης του Χάλεϋ έκανε την επάνοδό του περίπου το 60-65 μ.Χ. Δεν είναι απίθανο ο συγγραφέας, επηρεασμένος από την ομορφιά του, να ήθελε να αποδώσει κάποια κοσμική σημασία στη Γέννηση του Χριστού, αφού είναι μια από τις σημαντικότερες στιγμές στον Χριστιανισμό» κατέληξε ο κ. Τσαγγαρίδης.
“Ιδόντες δὲ τὸν ἀστέρα ἐχάρησαν χαρὰν μεγάλην σφόδρα”
“Ιδόντες δὲ τὸν ἀστέρα ἐχάρησαν χαρὰν μεγάλην σφόδρα”, γράφει στη συνέχεια ο Ευαγγελιστής Ματθαίος.
“Ο Ηρώδης τότε κάλεσε κρυφά τους μάγους κι έμαθε απ’ αυτούς από πότε ακριβώς φάνηκε το άστρο. Επειτα τους έστειλε στη Βηθλεέμ λέγοντάς τους. ‘Πηγαίνετε και ψάξτε καλά για το παιδί. Μόλις το βρείτε να με ειδοποιήσετε για να έρθω και εγώ να το προσκυνήσω’. Οι μάγοι άκουσαν τον βασιλιά κι έφυγαν. Μόλις ξεκίνησαν ξαναφάνηκε το άστρο που είχαν δει ν’ανατέλλει με τη γέννηση του παιδιού και προχωρούσε μπροστά τους. Τελικά ήρθε και στάθηκε πάνω από τον τόπο όπου βρισκόταν το παιδί. Χάρηκαν πάρα πολύ που είδαν ξανά το αστέρι. Κι όταν μπήκαν στο σπίτι είδαν το παιδί με τη Μαρία, τη μητέρα του, κι έπεσαν στη γη και το προσκύνησαν”.
Όποιες και εάν είναι οι μέχρι σήμερα πιθανές επιστημονικές ερμηνείες για το Άστρο των Χριστουγέννων, ακόμη και εάν δεν υπήρξε με βάση τα αστρονομικά δεδομένα, δεν παύει η αναφορά σε αυτό να μαγεύει και να διαδραματίζει συμβολικό, κεντρικό ρόλο στην γέννηση του Χριστού και στο μήνυμα του ερχομού του.