Τι είπε στην εκδήλωση βράβευσης των εικαστικών της Πάφου που διοργάνωσε το ΑΚΕΛ Πάφου
Σε αυτούς τους ταραγμένους καιρούς, όπου οι οικουμενικές αξίες καταργούνται, η ίδια η ανθρώπινη ζωή, η φύση όλη, θυσιάζονται σε βάρβαρους πολέμους και όχι μόνο, η αποψινή εκδήλωση βράβευσης τεσσάρων σπουδαίων εικαστικών του τόπου μας, που έχουν συνδέσει τη ζωή και το έργο τους με την Πάφο, με το παρόν και το μέλλον της, είναι μια ανάσα και μια ευκαιρία να στραφούμε στο φως.
Αξίζουν συγχαρητήρια στο ΑΚΕΛΠάφου που επιμένει να αναγνωρίζει και να μας θυμίζει τα ουσιαστικά πράματα στη ζωή. απονέμοντας το βραβείο προσφοράς στους 4 καταξιωμένους δημιουργούς:, Ανδρέα Χαραλαμπίδη, Γιώργο Κοτσώνη, Χρίστο Φουκαρά και Κύπρο Περδίο, που για πολλές δεκαετίες πρωταγωνιστούν στο χώρο των εικαστικών τεχνών με ένα εντυπωσιακό και πολυδιάστατο έργο.
Η εικαστική δημιουργία είναι σήμερα αναντίρρητα ένας από τους πλέον σημαντικούς και δυναμικούς τομείς της καλλιτεχνικής παραγωγής στον τόπο μας. Ωστόσο η ανάπτυξη των τεχνών και περισσότερο του εικαστικού τομέα έγινε με αρκετά αργό ρυθμό ακόμα και μετά την ανεξαρτησία της πατρίδας μας.
Είναι πιστεύω χάρη σε καλλιτέχνες σαν τους αποψινούς βραβευθέντες που η Κύπρος διαθέτει σήμερα μια τόσο πλούσια και σημαντική εικαστική παραγωγή, που δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει από άλλες χώρες με πολύ μεγαλύτερη παράδοση στις τέχνες. Οι καλλιτέχνες της επονομαζόμενης δεύτερης γενιάς στην οποία ανήκουν οι βραβευθέντες, μετά από πολύπλευρες σπουδές στο εξωτερικό-όλοι με υποτροφίες- και ακολουθώντας τα βήματα των μεγάλων δασκάλων- εικαστικών της πρώτης γενιάς, συνέβαλλαν καθοριστικά και παρά τις πολλές δυσκολίες και το άγονο συχνά περιβάλλον, στη σημερινή ακμάζουσα και εντυπωσιακή εικαστική σκηνή της Πάφου και του τόπου μας γενικότερα.
Στην Πάφο η επιστροφή από τις σπουδές και η μόνιμη εγκατάσταση των ζωγράφων, Ανδρέα Χαραλαμπίδη,Γιώργου Κοτσώνη, Χρίστου Φουκαρά, καθώς και του γλύπτη Κύπρου Περδίου έφερε, πυροδότησε θα έλεγα, μια εικαστική παραγωγή με ασύλληπτη ποιότητα και πυκνότητα που συνεχίζει για δεκαετίες να εξελίσσεται, να εμπλουτίζεται και να ανανεώνεται μέχρι τις μέρες μας.
Βραβεύονται απόψε, γιατί επηρέασαν και εμπλούτισαν όσο λίγοι, την εικαστική δημιουργία στον τόπο μας, αφομοιώνοντας στα έργα τους, επιρροές από όλο τον κόσμο, αλλά και γιατί πατώντας γερά στις ρίζες της παράδοσης και του πολιτισμού μας, δημιούργησαν ένα πολύτιμο εικαστικό κεφάλαιο, ένα πολύπλευρο έργο, ποτισμένο από την ιστορία, τη μυθολογία, τη φύση, τα χρώματα, αλλά και την αγάπη για τον άνθρωπο του τόπου μας.
Εδώ και δεκαετίες διαγράφουν μια μακρά, σταθερά ανοδική πορεία, την οποία συνεχίζουν μέχρι σήμερα, ενώ με τις δυναμικές, τολμηρές, καινοτόμες πολλές φορές δημιουργίες τους, άνοιξαν νέους ορίζοντες, εμπλούτισαν και ανάδειξαν τη σύγχρονη κυπριακή εικαστική τέχνη. Πολλά από τα έργα τους αντανακλούν την έγνοια για τον άνθρωπο, με έκδηλη την κοινωνική διάσταση.
Βραβεύονται και για όσα πρόσφεραν στην κοινωνία ευρύτερα, για το σεβασμό και την καταξίωση που πέτυχαν με το παράδειγμα τους, τη ζωή και το έργο τους για τον άνθρωπο, τις τέχνες και τους καλλιτέχνες. Για πολλές δεκαετίες και οι τέσσερις δίδαξαν σε σχολεία της Πάφου, καλλιέργησαν την ομορφιά και την αισθητική, εμπνέοντας χιλιάδες νέους και νέες, πολλοί από τους οποίους αποτελούν σήμερα το νεότερο εικαστικό κεφάλαιο του τόπου μας.
Σε μια μικρή, απομονωμένη πόλη όπως η Πάφος τις δεκαετίες του ’60 και ’70 η κάθοδος μιας μικρής ομάδας δημιουργών, απελευθέρωσε δυνάμεις και δυναμικές που κινητοποίησαν, συγκίνησανκαι τοποθέτησαν την τέχνη στις ζωές των ανθρώπων. Στα έργα τους συνυπάρχουν η ποίηση, ο άνθρωπος και η φύση, η σύγχρονη καλλιτεχνική δημιουργία και οι παραδοσιακές και λαϊκές τέχνες.
Ταυτόχρονα με το εικαστικό τους έργο τους, ανάπτυξαν δράσεις που υπερέβαιναν τη μικρή Πάφο και τα όρια της, δημιουργώντας πυρήνες πολιτισμού για κοινό και καλλιτέχνες.
Έργα τους βρίσκονται σε κρατικές πινακοθήκες, σε ιδιωτικές και δημόσιες συλλογές στην Κύπρο και το εξωτερικό, ενώ συχνά συναντά κανείς μνημειακά έργα και τοιχογραφίες τους σε ξενοδοχεία της Πάφου, προβάλλοντας ως άλλοι πρεσβευτές με την τέχνη τους , την ιστορία, τους μύθους και τις παραδόσεις του τόπου μας, σε επισκέπτες από όλο τον κόσμο.
Θα μου επιτρέψετε τώρα να πω δύο λόγια για τον καθένα. Ζητώ εξαρχής συγνώμη από τους δημιουργούς, για όσα όλα αφήνω εκτός καιπεριοριζόμενη για λόγους χρόνου στα πιο βασικά.
Ο Ανδρέας Χαραλαμπίδηςγεννήθηκε στην Πάφο το 1939.
Σπούδασε ζωγραφική στην Αθήνα στο εργαστήρι του Κώστα Ηλιάδη, μέχρι το 1960 που επέστρεψε στην Κύπρο κι άρχισε να εργάζεται ως καθηγητής της τέχνης σε Γυμνάσια της Πάφου.
Το 1975 με υποτροφία του Βρετανικού Συμβουλίου συνεχίζει τις σπουδές του στο Reading της Μεγάλης Βρετανίας, ενώ συνεργάζεται με τον ΣταςΠαράσχο στη διεύθυνση της Καλοκαιρινής Σχολής Τέχνης και του Κυπριακού Κολεγίου Τέχνης στην Πάφο.
Ταυτόχρονα με τη ζωγραφική και τη διδασκαλία δημιουργεί με τη λογοτέχνιδα σύζυγο του, Αθηνά, μια εστία πολιτισμού σε μια παλιά αποθήκη χαρουπιών στην Κάτω Πάφο.Η Μπουάτ 67, όπως είναι γνωστή, υπήρξε για δεκαετίες συνώνυμο της ποιοτικής ψυχαγωγίας και της καλλιτεχνικής και πνευματικής πρωτοπορίας της Πάφου, στην οποία φιλοξενήθηκαν εμβληματικές προσωπικότητες των γραμμάτων και των τεχνών από την Κύπρο και την Ελλάδα.
ΟΑνδρέας Χαραλαμπίδηςέχει εκπροσωπήσει την Κύπρο σε διεθνείς διοργανώσεις τέχνης όπως στο Διεθνές Εργαστήρι Τέχνης στη Γιουγκοσλαβία το 1980, στη διεθνή Μπιενάλε της Νέας Υόρκης επίσης το1980 καιστη Μπιενάλε της Βαγδάτης το 1988.
Έργα του έχουν παρουσιασθεί σε πολυάριθμες ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Κύπρο, στο Λονδίνο, Οξφόρδη, Αλεξάνδρεια, Αθήνα, Παρίσι, Βοστόνη, Μόναχο, ΜόντεΚάρλο, και βεβαίως στην Αθήνα.
Ο Ανδρέας Χαραλαμπίδηςαντλεί τη θεματογραφία του κυρίως από το πλούσιο παρελθόν του τόπου, όπου κανείς συναντά τους αρχαίους μύθους σε συμβίωση με τη βυζαντινή παράδοση και τη λαϊκή τέχνη.
Η ζωγραφική του δουλειά διακρίνεται για την εσωτερικότητα και τον εκφραστικό της πλούτο, τον συχνά ακαθόριστο χώρο και την έντονη ποιητική διάθεση.
Εκτός από τη ζωγραφική ο Ανδρέας Χαραλαμπίδης ασχολήθηκε επίσης με τη μεταξοτυπία και τη χαρακτική.
Ο Γιώργος Κοτσώνης γεννήθηκε στο Παλαιχώρι το 1940.Οι σπουδές του είναι ταυτόχρονα και μια περιπλάνηση στον κόσμο καθώς άρχισε να σπουδάζει ζωγραφική το 1958 στο φημισμένο Saint Martins School of Art του Λονδίνου, συνέχισε αυτές με υποτροφία το 1960 στην Ακαδημία Καλών Τεχνών του Πεκίνου, και τις ολοκλήρωσε και πάλι με υποτροφία στην Ακαδημία Καλών Τεχνών της Πράγας το 1967.
Τελικά …τον κέρδισε η Πάφος όπου παράλληλα με τη ζωγραφική, εργάστηκε για πολλά χρόνια σε σχολές μέσης εκπαίδευσης της πόλης.
Ο Γιώργος Κοτσώνης διατρέχει με μια εκπληκτική μαεστρία τα είδη και τις κατηγορίες. Ασχολείται με την τοπιογραφία, το πορτρέτο, τη νεκρή φύση αλλά και το ψηφιδωτό και έχει στο ενεργητικό του δεκάδες εκθέσεις, ατομικές και ομαδικές, στην Κύπρο και στην Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λονδίνο, Βελιγράδι, Βουδαπέστη, Σόφια, Μπρατισλάβα, Μόσχα, Βρυξέλλες, Έρφουρτ, Λίντζ, Αλεξάνδρεια και στο Νέο Δελχί για την Τριενάλε.
Η προσφορά του δεν περιορίζεται στο εικαστικό του έργο. Αρχές του 1960 ο Γιώργος Κοτσώνης ιδρύεικαι διευθύνει την αίθουσα τέχνης “Κύκλος” που αποτέλεσε και συνεχίζει ν΄αποτελεί όχι απλά μια γκαλερί, αλλά ένα βήμα έκφρασης και γόνιμης ανταλλαγής για τις τέχνες και το πολιτιστικό γίγνεσθαι της Κύπρου.
Στο έργο του γεφυρώνει το σύγχρονο με τον κλασικό κόσμο, τη δυτικοευρωπαϊκή κληρονομιά, τη μυθολογία και τις βυζαντινές επιδράσεις.
Η μυθολογική αφήγηση, η ομορφιά και η γυναικεία μορφή βρίσκονται στο επίκεντρο της δουλειάς του, η οποία χαρακτηρίζεται από μια τολμηρή όσο και λυρική ένταση και απόλυτο σχεδιαστικό, εκφραστικό και χρωματικό έλεγχο στη λεπτομέρεια.
Έχει τιμηθεί με διάφορα βραβεία και διακρίσεις, μεταξύ άλλων το 1993, με το «Βραβείο Πολιτιστικής Προσφοράς της Κ.Ε.του ΑΚΕΛ Τεύκρος Ανθίας και ΘοδόσηςΠιερίδης».
Ο Χρίστος Φουκαράς γεννήθηκε το 1944 στο χωριό Κισσόνεργα όπου και συνεχίζει να ζει και εργάζεται μαζί με την επίσης ζωγράφο, σύζυγο του ΜαριάμΣουχάνοβα-Φουκαρά, σε ένα σπίτι – μουσείο που ελπίζω κάποτε η πολιτεία, οι αρχές να αναγνωρίσουν και αγκαλιάσουν όπως του αξίζει.
Η Κισσόνεργα, το χωριό του, όπου πήρε τα πρώτα μαθήματα τέχνης από τον σημαντικό εικαστικό και δάσκαλο, Κώστα Οικονόμου, φαίνεται να παίζει καταλυτικό ρόλο στην τέχνη, αλλά και στη ζωή του Χρίστου Φουκαρά.
Έχει σπουδάσει στη Μόσχα, στην Ακαδημία Ζωγραφικής «Σούρικωφ», 1970-1976. Το 1971 και ενώ σπουδάζει ακόμα, ιδρύει με μια ομάδα ομοϊδεατών την κίνηση «Η Τέχνη στον λαό» , με την οποία περιοδεύουν στα χωριά, θέλοντας να φέρουν κοντά στον κόσμο τις τέχνες.
Ολοκληρώνοντας τις σπουδές του και πριν την επιστροφή του στην Κύπρο εργάζεται στην Αθήνα όπου βαθιά επηρεασμένος από τα τραγικά γεγονότα, οργανώνει στην γκαλερί Ώρα έκθεση με τίτλο “Ιούλης 1974”.
Εργάστηκε ως καθηγητής τέχνης στη Μέση εκπαίδευση για σχεδόν 3 δεκαετίες
Παράλληλα με το ζωγραφικό του έργο ο Χρίστος Φουκαράς ασχολείται με τη ξυλογλυπτική και το ανάγλυφο με τσιμέντο. Έχει οργανώσει ατομικές εκθέσεις στην Κύπρο, στην Αθήνα, τη Σύρο, τη Μόσχα, ενώ συμμετείχε σε πολλές ομαδικές στην Κύπρο, στη Βουδαπέστη, την Πράγα, το Βερολίνο, τη Σόφια, τη Μόσχα, το Παρίσι, το Λονδίνο.
Έχει λάβει επίσης μέρος στην Μπιενάλε του Κουβέιτ, στην Τριενάλε του Νέου Δελχί και στην Μπιενάλε του Καΐρου εξασφαλίζοντας το Βραβείο Κριτικής Επιτροπής.
Το έργο του Χρίστου Φουκαρά είναι εμπνευσμένο από τα χρώματα και τις εικόνες της πατρίδας μας, ενώ μεγάλο μέρος του είναι αφιερωμένο στα τραγικά γεγονότα της σύγχρονης ιστορίας της Κύπρου.
Πιστός στην παραστατική ζωγραφική με διάφορες τεχνοτροπίες, ποιητικά αφηγηματικός, χρησιμοποιεί έντονα χρώματα σε συνθέσεις που συνδυάζουν τη βυζαντινή παράδοση με τη λαϊκή τέχνη και διακρίνονται για την ισορροπία τους, αλλά και τη βαθιά ευαισθησία για όσα συντελούνται γύρω του .
Είναι επίτιμο μέλος της Ρωσικής Ακαδημίας Καλών Τεχνών και έχει τιμηθεί ανάμεσα σε άλλα και με το Βραβείο Πολιτιστικης Προσφοράς ΤεύκρουΑνθία και ΘοδοσηΠιερίδη από το ΑΚΕΛ το 2011.
Ο ΚύπροςΠερδίος γεννήθηκε στη Λεμεσό το 1942.
Κατάγεται από μια οικογένειαγλυπτών καθώς είναι εγγονός του Κυπριανού και γιος του Χρυσόστομου Περδίου που έργα τουςβρίσκονται σε ολόκληρη την Κύπρο. Μάλιστα στον Χρυσόστομο Περδίο οφείλουμε το μνημείο στην Πλατεία Ηρώων στη Λεμεσό, που έφτιαξε σε σχέδια του Χαρίλαου Δίκαιου.
Σπούδασε γλυπτική στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών στο Βερολίνο, από το 1969 μέχρι το 1975.
Με την επιστροφή του στην Κύπρο ζει και δημιουργεί στην Έμπα της Πάφου, ενώ εργάζεται επίσης ως εκπαιδευτικός τέχνης σε σχολεία της Μέσης Εκπαίδευσης για 25 χρόνια.
Ο Περδίος εμπνέεται και αναδεικνύει με περίτεχνο, λιτό τρόπο αλλά και γλυπτικό λυρισμό, μορφές και εικόνες από τη σύγχρονη κυρίως ιστορία του τόπου μας. Προτομές και ανδριάντες του βρίσκονται σε δημόσιους χώρους, στην Πάφο, τη Γεροσκήπου, τη Λεμεσό και σε πολλές κοινότητες της Κύπρου.
Δημιουργεί επίσης γλυπτά σε γύψο, μπρούτζο και πέτρα που χαρακτηρίζονται από ένα αφαιρετικό ρεαλισμό και ευαισθησία.
Έχει συμμετάσχει σε πολλές ομαδικές παγκύπριες εκθέσεις, αλλά και σε εκθέσεις στο εξωτερικό, στη Γερμανία, στην Αυστρία, στη Λιθουανία.
Έργα του βρίσκονται επίσης σε ιδιωτικές συλλογές, στην Κρατική Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης στη Λευκωσία, στη Δημοτική Πινακοθήκη στην Πάφο, όπως επίσης και σε Πάρκα Γλυπτικής στην Κύπρο, σε δημόσιους χώρους στη Γερμανία στο Βερολίνο και στο πάρκο της Ευρώπης στην Λιθουανία.