Στην κλιμακούμενη κρίση στη Μέση Ανατολή εστίασαν ηγέτες που συμμετείχαν στην 11η Σύνοδο των MED9, η οποία διεξήχθη την Παρασκευή στην Πάφο. Μιλώντας σε συνέντευξη Τύπου μετά το πέρας της Συνόδου, οι Πρωθυπουργοί της Ιταλίας, της Ισπανίας, της Κροατίας, της Σλοβενίας και της Μάλτας και ο Υπουργός Εξωτερικών της Πορτογαλίας εξέφρασαν την ανησυχία τους για την κλιμάκωση της κρίσης, ζητώντας κατάπαυση του πυρός. Παράλληλα, αναφέρθηκαν και στην ανάγκη εξεύρεσης λύσης στο ζήτημα της παράτυπης μετανάστευσης στη Μεσόγειο.
Η Πρωθυπουργός της Ιταλίας, Τζόρτζια Μελόνι, καταδίκασε την κλιμάκωση στη Μέση Ανατολή. Υπογράμμισε τη συνεισφορά του Βασιλιά της Ιορδανίας στη συζήτηση και σημείωσε ότι πρέπει να επικεντρωθούμε στο πώς θα επιτευχθεί κατάπαυση του πυρός.
Επεσήμανε ότι και η Ιταλία έχει στρατιώτες που είναι μέλη της αποστολής του ΟΗΕ στον Λίβανο (UNIFIL), ενώ καταδίκασε την επίθεση του Ισραήλ στη UNIFIL, σημειώνοντας ότι θα μεταφέρει το ζήτημα στη συνάντηση των G7.
Επιπλέον, ευχαρίστησε την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για τη δημιουργία του χαρτοφυλακίου του Επιτρόπου για τη Μεσόγειο, τονίζοντας ότι είναι ζωτικής σημασίας. «Η Μεσόγειος είναι στρατηγικής σημασίας», είπε, ενώ σημείωσε ότι επιθυμεί να ολοκληρωθεί μία πράσινη συμφωνία για τη Μεσόγειο. «Χρειαζόμαστε συγκεκριμένη προσέγγιση», υπέδειξε.
Είπε ακόμα, ότι συζητήθηκαν οι μεταναστευτικές ροές, ενώ σημείωσε ότι η προσέγγιση των MED9 στο θέμα έχει φέρει αποτελέσματα. «Πρέπει να είμαστε συγκεκριμένοι, πρέπει να καταπολεμήσουμε την παράνομη μετανάστευση. Πρέπει να συνεχίσουμε». Ανέφερε, επιπλέον, ότι η Ιταλία συνεργάζεται στενά με την Αλβανία για καταπολέμηση των διακινητών.
Τέλος, ανέφερε ότι οι ηγέτες συζήτησαν την ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, σημειώνοντας ότι είναι κρίσιμο θέμα για το μέλλον της ΕΕ το πώς θα γίνει αυτόνομη. «Πρέπει να επικεντρωθούμε σε στρατηγικούς τομείς: την τεχνολογία, την άμυνα, τη γεωργία. Ξέρουμε ποιοι είναι οι στόχοι, να δούμε πώς θα τους πετύχουμε».
Ο Ισπανός Πρωθυπουργός, Πέδρο Σάντσεθ, καταδίκασε την επίθεση του Ισραήλ στους κυανόκρανους της UNIFIL στον Νότιο Λίβανο. «Αυτό δεν είναι αποδεκτό. Απαιτούμε να τερματιστεί κάθε βία», υπογράμμισε.
Σημείωσε ότι μέχρι σήμερα υπάρχουν πάνω από 40.000 θύματα άμαχοι στη Γάζα και στον Λίβανο, πολλοί από αυτούς γυναίκες και παιδιά. Παράλληλα, ζήτησε κατάπαυση του πυρός και να τερματιστεί αυτός ο κύκλος βίας.
«Αν μας έμαθε κάτι η ιστορία, είναι ότι δεν μπορεί να υπάρξει δίκαιη και βιώσιμη ειρήνη στον κόσμο υπό την απειλή όπλου». Αυτός, είπε, είναι ο ρόλος της Ευρώπης, να μεσολαβήσει διπλωματικά. Επεσήμανε ότι υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις σε επίπεδο ηγετών για το θέμα αλλά κάλεσε το επερχόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο να απαιτήσει ξεκάθαρα κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και στον Λίβανο, τερματισμό όλων των εχθροπραξιών στη Δυτική Όχθη και απελευθέρωση των ομήρων από τους τρομοκράτες της Χαμάς.
«Θέλουμε να μπορούμε να στείλουμε ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα και τον Λίβανο», πρόσθεσε, ενώ κάλεσε την Ευρώπη να αναστείλει την αποστολή όπλων στο Ισραήλ.
Στις δικές του δηλώσεις, ο Πορτογάλος Υπουργός Εξωτερικών, Πάουλο Ρανχέλ, τόνισε πως οι χώρες της Νότιας Ευρώπης και της Μεσογείου πρέπει να ακουστούν από την ΕΕ.
Στις δηλώσεις του, ο κ. Ρανχέλ ευχαρίστησε τις κυπριακές αρχές για τη βοήθεια που παραχώρησαν στα δύο σχέδια της Πορτογαλίας για απομάκρυνση τόσο Πορτογάλων πολιτών όσο και πολιτών από άλλες ευρωπαϊκές χώρες από τον Λίβανο.
Μιλώντας μέσω διερμηνέα, ο κ. Ρανχέλ εξέφρασε ανησυχία για την κλιμακούμενη κατάσταση στη Μέση Ανατολή «καθώς αυτό έχει αντίκτυπο όχι μόνο στην περιοχή αλλά στη Νότια Ευρώπη, τη Βόρειο Αφρική και παραπέρα».
«Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι πολύ ανησυχητική και θέτει σε κίνδυνο τη σταθερότητα σε όλη την περιοχή», πρόσθεσε.
Αναφέρθηκε επίσης στις προκλήσεις με τις οποίες βρίσκεται αντιμέτωπη η ΕΕ ενόψει της Συνόδου Κορυφής.
«Υπήρξε ευρεία συναίνεση σήμερα μεταξύ των εννέα χωρών και αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό στο πλαίσιο της ΕΕ ως σύνολο, όχι μόνο σε σχέση με τις θέσεις μας, τις στρατηγικές προτεραιότητές μας αλλά και για τη Μέση Ανατολή», πρόσθεσε.
«Σήμερα είχαμε την ευκαιρία να συζητήσουμε διάφορες θεματικές σχετικά με τη συνεργασία των κρατών-μελών της Μεσογείου με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής», είπε από πλευράς του ο Πρωθυπουργός της Κροατίας, Αντρέι Πλένκοβιτς, σημειώνοντας ότι συζητήθηκαν οι πολιτικές προτεραιότητες στη Μεσόγειο υπό τον νέο θεσμικό κύκλο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αναφερόμενος στις τρέχουσες εξελίξεις στη Μέση Ανατολή ο κ. Πλένκοβιτς είπε ότι «όλοι θέλουμε να δούμε ειρήνη σε αυτή την περιοχή της Γάζας και στον Λίβανο». Όπως είπε, «πρέπει να κάνουμε περισσότερα και για τη νότια γειτονία μας όπως για τη Σερβία και την Ερζεγοβίνη και για την ανατολική γειτονία μας, ειδικότερα για την Ουκρανία που υποφέρει από τη ρωσική επιθετικότητα».
Αναφέρθηκε ακόμη στην ευρωπαϊκή ανταγωνιστικότητα λέγοντας ότι η καλύτερη διαχείριση θα είναι προς όφελος των Ευρωπαίων πολιτών και των επιχειρηματιών.
Ο Πρωθυπουργός της Σλοβενίας, Ρόμπερτ Γκόλομπ, αναφέρθηκε στην κρίση στη Μέση Ανατολή, λέγοντας ότι δεν διαφαίνεται τέλος στους σκοτωμούς.
Γινόμαστε εδώ και ένα χρόνο μάρτυρες σε σκοτωμούς και αυτό έχει πλέον εξαπλωθεί και στον Λίβανο και υπάρχουν πολύ λίγες ενδείξεις ότι αυτό θα σταματήσει σύντομα, τόνισε.
Καταδικάζουμε, πρόσθεσε, μιλώντας μέσω διερμηνέα, τις επιθέσεις του ισραηλινού στρατού σε άμαχους στον Λίβανο και σε προσωπικό των αποστολών του ΟΗΕ.
Αναφερόμενος στην ενέργεια, είπε ότι οι τιμές της ενέργειας είναι υψηλές και υπάρχει χαμηλή πρόσβαση σε νέες επενδύσεις.
Είπε ότι η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής παρουσίασε μια σαφή στρατηγική σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης προβλημάτων στο μέλλον και εξέφρασε αισιοδοξία ότι μπορούν να λυθούν τα προβλήματα όταν εργαστούμε από κοινού.
Σε ό,τι αφορά τη μετανάστευση, είπε ότι πρέπει να υπάρξει συνεργασία με τις χώρες προέλευσης, να ενθαρρύνουμε τις επιστροφές όσων είναι στην ΕΕ παράνομα και να είμαστε πιο προορατικοί και να εντοπίσουμε το οργανωμένο έγκλημα που ενθαρρύνει την παράνομη μετανάστευση.
Δεν μπορεί να υπάρξει λύση στη μεταναστευτική κρίση της ΕΕ, χωρίς μια λύση στη Μεσόγειο, τόνισε από την πλευρά του ο Μαλτέζος Πρωθυπουργός, Ρόμπερτ Αμπέλα.
Ανέφερε ότι η μετανάστευση είναι κορυφαία στη λίστα των ανησυχιών των πολιτών των μεσογειακών κρατών και ως τέτοια ήταν ψηλά στην ατζέντα της συνάντησης των MED9.
«Τα μεσογειακά κράτη βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της παράτυπης μετανάστευσης στην Ευρώπη, αυτά που συμβαίνουν εδώ επηρεάζουν αυτά που συμβαίνουν στις χώρες του βορρά και όχι μόνο της ΕΕ», είπε, για να τονίσει πως «γι’ αυτό πρέπει η φωνή της Μεσογείου να εισακουστεί ξεκάθαρα καθώς λαμβάνονται αποφάσεις (σε ευρωπαϊκό επίπεδο) για την αντιμετώπιση της παράτυπης μετανάστευσης».
«Δεν πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία, δεν μπορεί να υπάρξει λύση στη μεταναστευτική κρίση της ΕΕ χωρίς μια μεσογειακή λύση», πρόσθεσε.
Σε αυτό το πλαίσιο, ο Μαλτέζος Πρωθυπουργός εξέφρασε ικανοποίηση για την απόφαση της Προέδρου της Κομισιόν, όπως περιλάβει στο νέο κολλέγιο των Επιτρόπων και χαρτοφυλάκιο για τη Μεσόγειο.
Αναφορικά με τις γεωπολιτικές εντάσεις, ο κ. Αμπέλα είπε ότι «δεν πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη προτεραιότητα για την Ευρώπη πέραν του τερματισμού των συρράξεων στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία».
Μετά τη συνέντευξη Τύπου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, παρέθεσε δείπνο σε ηγέτες που συμμετείχαν στη Σύνοδο των MED9.
