Του Γιαννάκη Λ.Ομήρου
Πρώην Προέδρου της Βουλής
Των Αντιπροσώπων
Άρχισαν πάλι τα γνωστά με αφορμή τον διορισμό της κ.Ολγκίν– Γκουεγιάρ ως ειδικής προσωπικής απεσταλμένης του Γ.Γ του ΟΗΕ στο Κυπριακό. Να τρέξουμε «άρον – άρον» να ικανοποιήσουμε τους Τ/Κ, όπως συμβουλεύει η Βρετανία μέσω του εδώ Υπάτου Αρμοστή της, να βρούμε τρόπο να αποδεχθούμε την αξίωση Τουρκίας – Τατάρ για την πολιτική ισότητα, πέραν της διατύπωσης των ψηφισμάτων του ΟΗΕ, να λάβουμε υπ’ όψιν ότι «η μισή Κύπρος είναι ήδη Τουρκική» όπως προειδοποιήθηκε ο λαός μας από του βήματος της Βουλής των Ελλήνων. Προφανής ο στόχος. Να σπεύσουμε «να αδράξουμε την ευκαιρία», γιατί δεν θα υπάρξει άλλη και θα μας μείνουν τα τετελεσμένα. Ακόμα να αποδεχθούμε τα έξη σημεία Γκουτέρες ως έχουν άνευ διαπραγμάτευσης, ωσάν οι επικεφαλίδες κεφαλαίων που κατέθεσε ο επικεφαλής του Διεθνούς Οργανισμού στο Κραν Μοντανά, αποτελούν ολοκληρωμένη πρόταση λύσης.
Ασφαλώς ούτε η ωραιοποίηση των δυσχερειών, ούτε η απόκρυψη των κινδύνων συνιστούν ωφέλιμη και χρήσιμη προσφορά. Όπως ορίζει ο εθνικός μας ποιητής, «το εθνικά ορθόν είναι το αληθές».
Ποια είναι τα σημερινά δεδομένα; H τουρκική πλευρά εμμένει σε κυριαρχική ισότητα και σε λύση δύο κρατών. Σε διατήρηση των εγγυήσεων με μονομερές επεμβατικό δικαίωμα και σε μόνιμες παρεκκλίσεις από το κοινοτικό κεκτημένο, δηλαδή σε μόνιμες παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών.
Κορυφαίας σημασίας θέματα όπως η μετεξέλιξη της Κυπριακής Δημοκρατίας και όχι η παρθενογένεση, καθώς και η εφαρμογή του κοινοτικού κεκτημένου χωρίς παρεκκλίσεις εξακολουθούν να μένουν σε εκκρεμότητα δεδομένων των τουρκικών θέσεων.
Η φερόμενη βρετανική πρόταση για εξεύρεση «μέσης λύσης» για επανάληψη των συνομιλιών με αποδοχή της θέσης ότι «η κυριαρχία εκπηγάζει ισότιμα από Ε/Κ και Τ/Κ» προς ικανοποίηση της τουρκικής αξίωσης περί κυριαρχίας, θα πρέπει να αποτραπεί ως οδηγούσα σε συγκεκαλυμμένη φόρμουλα ακύρωσης της διαχρονικής τοποθέτησης του ΟΗΕ περί «μίας κυριαρχίας, μίας διεθνούς νομικής προσωπικότητας και μίας ιθαγένειας». Και βέβαια ένας τέτοιος διαμοιρασμός της κυριαρχίας, παραπέμπει αργά ή γρήγορα σε απόσχιση και δύο κυρίαρχες κρατικές οντότητες.
Ένα ερώτημα που θα πρέπει να απαντηθεί είναι η στάση μας, δηλαδή της Κυπριακής Δημοκρατίας, απέναντι σε σωρευτικές έκνομες ενέργειες της τουρκικής πλευράς, Τουρκίας και ψευδοκράτους. Σφετερισμός Ε/Κ περιουσιών στα κατεχόμενα, έναρξη εποικισμού της Αμμοχώστου, προκλήσεις στη γραμμή καταπαύσεως του πυρός.
Θα ήταν πραγματική αυτοχειρία στο όνομα ενός δήθεν καλού κλίματος εν όψει πιθανών διαπραγματεύσεων, να αποφεύγεται η στηλίτευση και καταγγελία, διεθνώς και εντός Ε.Ε, των τουρκικών συμπεριφορών. Ιδιαίτερα εντός Ε.Ε, όπου εκκρεμεί η εκπλήρωση ρητών υποχρεώσεων της Τουρκίας, λεγομένων και κυπρογενών, από το 2005. Για ανεπιφύλακτη αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, για άνοιγμα λιμανιών και αεροδρομίων σε κυπριακά πλοία και αεροπλάνα και για συνεργασία της Τουρκίας σε λύση του Κυπριακού στη βάση των σχετικών ψηφισμάτων του ΟΗΕ και των αρχών και αξιών της Ε.Ε.
Την ίδια περίοδο που στη δική μας πλευρά υποδεικνύεται – έξωθεν αλλά και έσωθεν – να μη διαταράσσει το «καλό κλίμα» λόγω της πρωτοβουλίας της κ.Ολγκίν – Γκουεγιάρ, η τουρκική πλευρά προωθεί την διεθνή αναγνώριση της αποσχιστικής οντότητας.
Το Αζερμπαϊζάν έχει προσκαλέσει τον Τατάρ στην άτυπη σύνοδο του Οργανισμού Τουρκικών κρατών τον ερχόμενο Ιούλιο. Κινήσεις της τουρκικής πλευράς γίνονται και σε άλλες χώρες του Καυκάσου και στην Αφρική.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει την ευθύνη και το χρέος να κωφεύσει στις σειρήνες που προσπαθούν να ενσπείρουν το φόβο και την προτροπή για υποχωρήσεις στο βωμό επανάληψης των συνομιλιών. Σειρήνες στην Κύπρο αλλά και από τους γνωστούς κύκλους των Αθηνών, ασχημονούντας προπετώς, δηλητηριάζοντας την αναγκαία εθνική ομοψυχία.
Ασφαλώς επιθυμούμε την επανάληψη των συνομιλιών. Το συντομότερο δυνατό. Σε καμιά όμως περίπτωση αυτή η επιδίωξη και επιθυμία δεν πρέπει να οδηγήσει σε εκ των προτέρων έκπτωση από βασικές αρχές της λύσης. Οι οποίες άλλωστε κατοχυρώθηκαν με ψηφίσματα και αποφάσεις τόσο του ΟΗΕ, όσο και της Ε.Ε.
Οι ώρες είναι κρίσιμες και καθοριστικές. Είναι η ώρα της συνέπειας και της υπεράσπισης των βασικών αρχών λύσης του Κυπριακού.
ΣΗΜ: Ναι σε αξιοποίηση του διορισμού της νέας προσωπικής απεσταλμένης του Γ.Γ του ΟΗΕ για την ταχύτερη δυνατή επανάληψη των συνομιλιών. Συμφωνούμε και υπερθεματίζουμε. Όσοι όμως υπονοούν ότι θα πρέπει να επιδείξουμε «ευελιξία» και πραγματική βούληση τι εννοούν; Να αποδεχθούμε τους τουρκικούς όρους; Πρέπει να μας εξηγήσουν.