(Σε πρόσφατο τεύχος του γερμανικού επιστημονικού περιοδικού Deutsches Ärzteblatt βρήκα μια πολύ ενδιαφέρουσα έρευνα, την οποία παραθέτω περιληπτικά!)
Η φρουκτόζη ή σάκχαρο των φρούτων, λόγω της πολύ γλυκιάς γεύσης της, συχνά προστίθεται σε μεγάλες ποσότητες σε επεξεργασμένα τρόφιμα και ποτά, όπως γλυκά, γιαούρτια, κονσερβοποιημένα φρούτα, αναψυκτικά κλπ. Έχει τη φήμη ότι είναι ένα υγιεινό γλυκαντικό, όμως τα φαινόμενα απατούν. Μάλλον η φρουκτόζη είναι μακράν πιο επιβλαβής από όσο νομίζαμε. Η γλυκόζη, όπως και η φρουκτόζη, είναι ένα απλό σάκχαρο και προμηθευτής ενέργειας, αλλά ο μεταβολισμός στο σώμα είναι τελείως διαφορετικός. Ενώ η γλυκόζη ελέγχεται από την ινσουλίνη και λαμβάνεται σε κάθε κύτταρο του σώματος, η φρουκτόζη, σχεδόν αποκλειστικά, μεταβολίζεται στο συκώτι και διεισδύει στα ηπατικά κύτταρα – όπως το αλκοόλ. Το αποτέλεσμα είναι μια συσσώρευση λίπους στο συκώτι, δυσλιπιδαιμία και παχυσαρκία.
Οι αρκούδες, πριν από τη χειμερία νάρκη αποκτούν μια χοντρή στρώση λίπους, αφού τρώνε πολλά μούρα. Είναι ενδιαφέρον πως τα ζώα ανέπτυξαν – παρόμοια με τους ανθρώπους – ένα τύπο μεταβολικού συνδρόμου: γίνονται υπέρβαρα, τα λιπίδια του αίματός τους ανεβαίνουν και αναπτύσσουν αντίσταση στην ινσουλίνη. Αυτή η διαδικασία είναι όμως αναστρέψιμη, οι αρκούδες ξυπνούν από τη χειμερία νάρκη λιγνές και η υγεία τους είναι σε άριστη κατάσταση. Το ίδιο ισχύει και για τα άλλα ζώα που πέφτουν σε χειμερία νάρκη. Επιστήμονες βρήκαν αποδείξεις πως η φρουκτόζη θέτει τον μεταβολισμό σε ένα είδος «Λειτουργίας Επιβίωσης» – «Survival-Mode». Σε αυτή τη λειτουργία η φρουκτόζη επηρεάζει μέσω ορμονών το ενδοκρινικό σύστημα το οποίο ρυθμίζει πόσες θερμίδες αποθηκεύονται ως απόθεμα λίπους. Οι ερευνητές υποπτεύονται πως αυτή η «Λειτουργία Επιβίωσης» υπάρχει επίσης σε εμάς τους ανθρώπους.
Σύμφωνα με την έρευνα όμως, ο άνθρωπος, λόγω μιας γονιδιακής μετάλλαξης, πριν πολλά χρόνια, είναι περισσότερο ευαίσθητος στις μεταβολικές επιδράσεις της φρουκτόζης. Τι συνέβη; Μια μακρά περίοδος πείνας στη γη στο παρελθόν, που προκλήθηκε από χαμηλές θερμοκρασίες, οδήγησε σε εξάλειψη το γονίδιο της ουρικάσης που αποδομεί το ουρικό οξύ. Το αυξημένο πλέον ουρικό οξύ προκαλούσε αρκετό λίπος στον άνθρωπο το οποίο όμως κατανάλωναν στις τότε συχνές περιόδους πείνας. Το γονίδιο αυτό, αν υπήρχε σήμερα, θα ρύθμιζε και θα περιόριζε τη συσσώρευση λίπους στους ανθρώπους, που τρώνε ασταμάτητα! Η έλλειψη αυτού του γονιδίου δυστυχώς και η ως εκ τούτου ψηλή συγκέντρωση ουρικού οξέος στο σώμα μας, αναγκάζει (το σώμα) να στοιβάζει λίπος. Πως; Όπως ένας ηλεκτρικός διακόπτης, θέτει γρηγορότερα απ’ ότι απαιτείται, το σώμα μας σε «λειτουργία επιβίωσης»- «Survival Mode». Σαν αποτέλεσμα η φρουκτόζη ανεξέλεγκτα μας παχαίνει!
Καθημερινά για θεραπεία της ουρικής αρθρίτιδας γίνεται χρήση φαρμάκων για περιορισμό του ουρικού οξέος στο αίμα, όπως η Αλλοπουρινόλη. Η επίδραση της όμως περιορίζεται, γιατί το σώμα μας μέσω της μακροχρόνιας κατανάλωσης φρουκτόζης πιθανώς να έχει υποστεί μη αναστρέψιμη ζημιά.
Συμπερασματικά η φρουκτόζη αυξάνει την όρεξη, εμποδίζει το αίσθημα ότι χορτάσαμε, μεγαλώνει την αφομοίωση θρεπτικών συστατικών και ελαττώνει την καύση θερμίδων. Έτσι τα περισσεύματα μετατρέπονται σε λίπος και αποθηκεύονται! Σήμερα, για το σάκχαρο στα φαγώσιμα προειδοποιούνται οι καταναλωτές, ενώ μια απαγόρευση διαφήμισης τους, όπως τα τσιγάρα, θα ήταν μια καλή λύση. Ένα επιπλέον μέτρο θα ήταν η φορολόγηση των αναψυκτικών. Το Ηνωμένο Βασίλειο φορολογεί από το 2016 όλα τα «γλυκά ποτά». Η πρώτη αξιολόγηση δείχνει πραγματικά πως υπάρχει μείωση της παχυσαρκίας σε νεαρά κορίτσια.
Α.Τρακκίδης, Γεροσκήπου.