Όσο οδυνηρή και αν είναι η λύση της ΔΔΟ, διπλωματικά/διαπραγματευτικά θα ήταν αυτοκτονία, εάν δημοσίως και ευθαρσώς την αποτασσόμαστε. Η μόνη διέξοδος είναι, να διαμορφώσουμε ένα περιεχόμενο το οποίο, επικαλούμενοι το διεθνές δίκαιο και ευρωπαϊκό κεκτημένο, να ακυρώνει εκ των έσω τον εθνοτικό διαχωρισμό των κυπρίων σε δύο κράτη και την εξίσωση της πλειοψηφίας με την μειοψηφία.
Χωρίς εποικοδομητικές ασάφειες ή περιορισμούς, η λύση πρέπει να διασφαλίζει, σε όλη την Κύπρο, για όλους τους πολίτες της, τις τρεις βασικές ελευθερίες: την ελευθερία διακίνησης, ελευθερία εγκατάστασης και ελευθερία νομής της περιουσίας.
Δεν πρέπει να μιλάμε για συνιστώσες πολιτείες. Δεν προϋπάρχουν αυτόνομες οντότητες με κυριαρχικά ή διοικητικά δικαιώματα για να συνενωθούν και να εκχωρήσουν μέρος αυτών των δικαιωμάτων σε μια κεντρική ομόσπονδη κυβέρνηση. Πρέπει να μιλάμε για απορρέουσες ομόσπονδες διοικητικές περιφέρειες, στις οποίες η Κυπριακή Δημοκρατία θα εκχωρήσει μέρος των διοικητικών της δικαιωμάτων, όχι την κυριαρχία της.
Ο διεθνούς φήμης συνταγματολόγος Amos J. Peaslee στο βιβλίο του “Constitutions of Nations”, κάνει λόγο για 8 αρμοδιότητες, οι οποίες πρέπει να κατοχυρώνονται από το σύνταγμα, μόνο στην κεντρική κυβέρνηση. Έστω και μία να απουσιάζει, δεν έχουμε Ομοσπονδία αλλά δύο συνεταιρικά κράτη.
Αυτές είναι:
1. Μία Κυριαρχία και Μία Διεθνείς Προσωπικότητα. Όλες οι εξουσίες πού δεν μεταβιβάζονται ρητώς στις διοικητικές περιφέρειες, παραμένουν στο ομόσπονδο κεντρικό κράτος. Η κυριαρχία επί του συνόλου των εδαφών παραμένει στο κεντρικό κράτος. Μόνο το κεντρικό κράτος έχει την διεθνή εκπροσώπηση και το δικαίωμα να συνάπτει διεθνείς συμφωνίες.
2. Διασφάλιση των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων. Τα ανθρώπινα δικαιώματα, συμπεριλαμβανομένων των τριών βασικών ελευθεριών, δεν μπορεί να περιορίζονται για να εξυπηρετήσουν την διζωνικότητα ή την δικοινοτικότητα. Διασφαλίζονται από το κεντρικό κράτος.
3. Διασφάλιση της Άμυνας. Το κεντρικό κράτος έχει το νόμιμο δικαίωμα στην χρήση βίας για την εξωτερική και εσωτερική ασφάλεια, όλων των πολιτών ξεχωριστά και της ομοσπονδίας στο σύνολό της. Ακόμα και εντός των διοικητικών περιφερειών.
4. Χορήγηση Υπηκοότητας. Δεν μπορεί να υπάρχει πέραν της μίας υπηκοότητας (Citizenship) και αυτή εκδίδεται από την κεντρική κυβέρνηση μόνο. Δεν υπάρχουν εσωτερικές υπηκοότητες, υπάρχουν εσωτερικοί τόποι διαμονής (Residency).
5. Έκδοση νομίσματος και τήρηση συναλλαγματικών αποθεμάτων. Μόνο η κεντρική κυβέρνηση έχει δικαίωμα να εκδίδει χρήματα και να έχει συναλλαγματικά αποθέματα.
6. Ομοσπονδιακή Φορολογία. Η κεντρική κυβέρνηση μπορεί να επιβάλει και εισπράττει φόρους από τις περιφέρειες, πέραν αυτών που επιβάλουν οι περιφέρειες από μόνες τους, για να μπορεί να συντηρεί την κεντρική κυβέρνηση και ομοσπονδιακές αρχές και διοικητικά όργανα.
7. Ομοσπονδιακά Όργανα. Το κεντρικό κράτος πρέπει να έχει τα δικά του όργανα, όπως Στρατός, Ανώτατο Δικαστήριο, Ομοσπονδιακά Δικαστήρια, Ομοσπονδιακή Αστυνομία, για να μπορεί να επιβάλει τον σεβασμό του Ομοσπονδιακού Συντάγματος και νόμων, πάνω στις διοικητικές περιφέρειες, οι οποίοι υπερτερούν αυτών των περιφερειών.
8. Αξιοποίηση των Φυσικών Πόρων και σχεδιασμός της Εθνικής Οικονομίας. Οι φυσικοί πόροι, συμπεριλαμβανομένου του εναέριου χώρου και ΑΟΖ, ανήκουν στο κεντρικό κράτος και αξιοποιούνται για το όφελος όλων των πολιτών, στο σύνολό τους. Το ίδιο και η Εθνική Οικονομία. Επηρεάζει το σύνολο των πολιτών και πρέπει να ασκήστε και ελέγχεται από την κεντρική κυβέρνηση.
Το μοντέλο, όπου στην Βουλή υπάρχει αναλογική αντιπροσώπευση βάση του πληθυσμού και στην Γερουσία υπάρχει εξίσωση των πολιτειών, με ίσο αριθμό γερουσιαστών έκαστη, δεν είναι δόκιμο για την Κύπρο. Σε άλλες ομοσπονδίες, λόγω της ύπαρξης πολλών πολιτειών, καθώς και η μη ύπαρξη εθνοτικών κριτηρίων στην εκλογή Γερουσιαστών, η πολιτική ισότητα δεν ανάγεται σε αριθμητική ισότητα. Στην περίπτωση της Κύπρου, με δύο μόνο Εθνοτικά διαχωρισμένες περιφέρειες, η μειονότητα εξισώνεται αριθμητικά με την πλειοψηφία και βραχυκυκλώνει την νομοθετική εξουσία.
Εναλλακτική λύση θα ήταν, αντί Γερουσίας να υπάρχει η Βουλή των Κοινοτήτων. Στην Κύπρο παραδοσιακά υπάρχουν 5 κοινότητες: Ε/Κ, Τ/Κ, Μαρωνίτες, Αρμένιοι, Λατίνοι. Στην Βουλή των Κοινοτήτων πρέπει να εκπροσωπούνται, με ίσο αριθμό βουλευτών, όλες οι κοινότητες.
Το δικαίωμα του βέτο ή της μίας θετικής ψήφου, πρέπει να ισχύει μόνο σε θέματα που άπτονται της προστασίας της εθνοτικής ταυτότητας και παράδοσης μίας κοινότητας, όπως η γλώσσα, θρησκεία, παιδία και οικογενειακό δίκαιο.
Σε επίπεδο Ομόσπονδης Κεντρικής Κυβέρνησης, ο πρόεδρος και αντιπρόεδρος να εκλέγονται από δύο κοινά εκλογικά ψηφοδέλτια ανεξαρτήτως κοινότητας. Αναγκαστικά ο πρόεδρος και αντιπρόεδρος δεν πρέπει να προέρχονται από την ίδια κοινότητα. Το υπουργικό συμβούλιο να αποτελείται από μία ενισχυμένη αναλογία Τ/Κ υπουργών αλλά και εκπροσώπηση των υπολοίπων μειονοτικών κοινοτήτων. Η ίδια αυξημένη αναλογία να ισχύει και στην κυβερνητική υπηρεσία.
Σε επίπεδο Απορρεουσών Ομόσπονδων Διοικητικών Περιφερειών, οι κυβερνήτες των δύο περιφερειών πρέπει να ανήκουν σε μία από τις δύο μεγάλες κοινότητες , την Τ/Κ και Ε/Κ. Οι βοηθοί κυβερνήτες και στις δύο περιφέρειες, να προέρχονται αναγκαστικά από μια από κοινότατα διαφορετική από αυτή του κυβερνήτη.
Η ΔΔΟ δεν είναι o αυτοσκοπός του αγώνα μας, αλλά το μέσο για να διασφαλίσουμε μια δίκαια, λειτουργική και βιώσιμη λύση. Η λύση πρέπει δεν πρέπει να διαιρεί τον λαό με εθνοτικά κριτήρια, αλλά τον ενώνει, ώστε να μπορεί να ζει και ευημερεί ο ένας δίπλα στον άλλο και όχι ο ένας απέναντι στον άλλο σε δύο ξεχωριστά κράτη.
Αντώνης Κ. Σιβιτανίδης, M.Sc., B.Sc.
Μέλος Εκτελεστικού Γραφείου ΔΗΚΟ
