Στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος «Ψηφιακό Τόξο Πολιτισμού Ελλάδας – Κύπρου: Διάσωση και ανάδειξη της Μεσαιωνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς στη νησιώτικη περιοχή του Αιγαίου και της Κύπρου (DigiArc)», πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με την Έδρα της ΟΥΝΕΣΚΟ και του Ευρωπαϊκού Ερευνητικού Χώρου (ERA Chair) στην ψηφιακή πολιτιστική κληρονομιά από τις 18 μέχρι τις 21 Ιουλίου 2022, εξειδικευμένο εργαστήριο με εντατική εξάσκηση στην τρισδιάστατη αποτύπωση με τη χρήση τρισδιάστατων σαρωτών τελευταίας τεχνολογίας.
Το πρακτικό εργαστήριο, που αποτελεί παραδοτέο των δύο κύπριων εταίρων στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Προγράμματος DigiArc, δηλ. του Τεχνολογικού Πανεπιστήμιου Κύπρου και του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου, πραγματοποιήθηκε με την ψηφιακή 3Δ αποτύπωση και καταγραφή της μεσαιωνικής αίθουσας «Καστελιώτισσα», υπό την καθοδήγηση του καθηγητή του ΤΕΠΑΚ Δρ. Μαρίνου Ιωαννίδη και των συνεργατών του κου Γιώργου Τρύφωνος και κου Θωμά Νικηδιώτη.
Σε αυτό έλαβαν μέρος Λειτουργοί και συνεργάτες του Τμήματος Αρχαιοτήτων, που εργάζονται στον τομέα αποτύπωσης και τεκμηρίωσης των Αρχαίων Μνημείων και εκπαιδεύτηκαν στη χρήση των Νέων Τεχνολογιών στην ψηφιοποίηση και διάσωση του πολιτιστικού αποθέματος του Ανθρώπου, τομέα στον οποίο η Κύπρος ,μέσω του ΤΕΠΑΚ , πρωτοπορεί σε παγκόσμιο επίπεδο.
Σημειώνεται ότι το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου, μέσω του Ευρωπαϊκού Προγράμματος DigiArc, κατάφερε να εξασφαλίσει τον απαραίτητο εξειδικευμένο εξοπλισμό, ώστε να ενταχθεί στην ψηφιακή εποχή της ακριβούς αποτύπωσης και τεκμηρίωσης των Αρχαίων Μνημείων που διαχειρίζεται, με εναέριες και επίγειες καινοτόμες τεχνολογίες αιχμής.
Έδρα UNESCO και Έδρα EU-ERA στην Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά
Θα πρέπει να τονιστεί ότι το ΤΕΠΑΚ , τα τελευταία χρόνια έχει ενισχύσει την εξωστρέφειά του και έχει απογειώσει τις διεθνείς συνεργασίες και αναθέσεις, τόσο από την UNESCO , όσο και από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Σε ό,τι αφορά την παγκόσμια Έδρα της UNESCO του ΤΕΠΑΚ, πρόκειται , για μια πολύ σπάνια και τιμητική ανάθεση, την οποία η UNESCO δίνει μόνο σε έναν Φορέα απ’ όλο τον κόσμο για αόριστο χρόνο, ως επιβράβευση της Αριστείας στην Επιστήμη, στην Έρευνα ,στην Εκπαίδευση και στην κοινωνική προσφορά και μάλιστα ,στην περίπτωση του ΤΕΠΑΚ πρόκειται για την αναγνώριση της πολύ σημαντικής εργασίας του, σε παγκόσμιο επίπεδο, σε ό,τι αφορά την έρευνα ,τη μελέτη, την εκπαίδευση, την επιστήμη ,την καινοτομία, τις νέες τεχνολογίες, τη διάσωση, την ψηφιοποίηση και την ανάδειξη της Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Ανθρώπου .
Για τον παραπάνω ,ιδιαίτερα τιμητικό -και εθνικής σημασίας για την Κύπρο- λόγο, το Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς Τεχνολογικού του Πανεπιστήμιου Κύπρου (Digital Heritage Research Lab του Τμήματος ΗΜΗΠΛΗ), μετονομάστηκε σε Έδρα UNESCO στην Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομία (UNESCO Chair on Digital Heritage).
Επίσης , αξιοσημείωτο είναι ότι από το 2018 ανατέθηκε, μια-παγκόσμιας σημασίας-αρμοδιότητα, στο Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Τεχνολογικού Πανεπιστήμιου Κύπρου (Διευθυντής ο Dr Μαρίνος Ιωαννίδης), μετά από μια ιδιαίτερα επίπονη και πλήρως ανταγωνιστική διαδικασία ,με δεκάδες άλλους υποψήφιους Φορείς απ’ όλη την Ευρώπη και επιλέχθηκε, για να του δοθεί η μια και μοναδική Έδρα Ευρωπαϊκού Χώρου Έρευνας στην Ψηφιακή Πολιτιστική Κληρονομιά με απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (European Research Area-ERA Chair).
Κατά συνέπεια, για έναν ακόμα σημαντικό λόγο, με τη σφραγίδα αυτή τη φορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η καρδιά της παγκόσμιας Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς χτυπάει δυνατά από την Λεμεσό της Κύπρου, αφού στο πρωτοπόρο Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΤΕΠΑΚ, εμπιστεύονται τις εξελίξεις της Ψηφιοποίησης, σε παγκόσμιο επίπεδο, τόσο η ΟΥΝΕΣΚΟ , όσο και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Μεγάλες πρωτοβουλίες που δημιουργούν την Ευρώπη του Μέλλοντος
Ο Διευθυντής των Εδρών της UNESCO και της Ε.Ε. , Καθηγητής Δρ Μαρίνος Ιωαννίδης, αναφέρει ότι : «Το Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΤΕΠΑΚ/Έδρα UNESCO , στα πλαίσια των υποχρεώσεών του προς την UNESCO και την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αναλαμβάνει πρωτοβουλίες που οδηγούν την εξέλιξη της επιστήμης, εκπαιδεύοντας τους επιστήμονες του Μέλλοντος .
Για τον λόγο αυτό διοργανώνει υψηλού επιπέδου διεθνείς επιστημονικές συναντήσεις με επιστήμονες απ’ όλο τον κόσμο, στρογγυλές τράπεζες, εργαστήρια, προωθεί τη διακρατική συνεργασία Ελλάδας –Κύπρου σε συνεργασία με την Κυπριακή Πρεσβεία στην Αθήνα, όπως επίσης και με τις χώρες της Ευρώπης, της Ανατολικής Μεσογείου και της Αραβικής Χερσονήσου.
Ανάμεσα στις πρωτοβουλίες που το έχουν καθιερώσει στην παγκόσμια συνείδηση είναι η διοργάνωση των Ευρω-μεσογειακών Συνεδρίων Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (EuroMed), που συγκεντρώνουν κάθε δύο χρόνια στην Κύπρο, εκατοντάδες διακεκριμένους επιστήμονες από πολλά ερευνητικά κέντρα και πανεπιστήμια και από τις πέντε (5) ηπείρους, όπως, επίσης, είναι ένας από τους βασικούς διοργανωτές των Πανελληνίων Συνεδρίων Ψηφιοποίησης Πολιτιστικής Κληρονομιάς (2015,2017,2019,2021,…), που τελούν υπό την Αιγίδα της Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως, πολλών Ελληνικών Υπουργείων και παγκόσμιων επιστημονικών οργανισμών, έγιναν θεσμός για την Ελλάδα, διοργανώνονται κάθε δυο χρόνια και αποτελούν τη μεγάλη συνάντηση Κυπρίων και Ελλήνων, από όλο τον κόσμο, για τον Πολιτισμό».
Η Κύπρος παγκόσμιο Κέντρο για τη διάσωση του Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Ανθρώπου
Συνεχίζοντας ο Δρ Μαρίνος Ιωαννίδης, αναφέρει ότι :«Μετά από τις δύο παραπάνω σημαντικές αναθέσεις, παγκόσμιας σημασίας και εμβέλειας για την Κύπρο, που σπάνια συναντά κανείς σε έναν μόνο Φορέα, όπως το Εργαστήριο Ψηφιακής Πολιτιστικής Κληρονομιάς του ΤΕΠΑΚ που οφείλει την παγκόσμια φήμη του στις πρωτοβουλίες του σε επιστημονικό επίπεδο, η Κύπρος συμπεριλαμβάνεται στον παγκόσμιο χάρτη της επιστήμης της Ψηφιοποίησης του πολιτιστικού μας αποθέματος και έχει έναν πολύ σημαντικό ρόλο να διαδραματίσει όσο αφορά τη διεθνή πολιτική και επιστήμη στο συγκεκριμένο τομέα που μεταφράζεται σε ευρωπαϊκούς πόρους προς την Κύπρο, δημιουργία νέων εξειδικευμένων θέσεων εργασίας, παραγωγή σημαντικού επιστημονικού έργου και φυσικά προσφορά στην ανθρωπότητα».
