Η Καμίλα Βαλίεβα, που τις τελευταίες ημέρες κουβάλησε βάρος σκανδάλου, ολοκλήρωσε με δάκρυα την επεισοδιακή παρουσία της στους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες 2022 και μονοπώλησε ως πρώτο θέμα την αθλητική επικαιρότητα.
Η λυπηρή εμφάνιση της Βαλίεβα να μην είναι σε θέση να συγκρατήσει τα δάκρυα της έκανε τον γύρο του κόσμου, όπως και η ψυχρή στάση των προπονητών της, κάτι το οποίο σχολιάστηκε και από τον πρόεδρο της ΔΟΕ. Τα πλάνα της καταρρακωμένης δεκαπεντάχρονης αθλήτριας, που εν τέλει κακώς της επετράπη να αγωνιστεί στο ατομικό καλλιτεχνικό πατινάζ, έγιναν αντικείμενο σχολιασμού σε διεθνές επίπεδο.
Η δεκαπεντάχρονη Βαλίεβα, που πέφτοντας και κλαίγοντας έγινε βορά στα θηρία της αρένας, πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο προβληματισμού όλων μας. Πίσω από την μορφή της κρύβεται το κάθε παιδί που στον βωμό της δόξας και της τιμής θρέφει την ματαιοδοξία και αποτελεί το μέσο για την εκπλήρωση στόχων που τέθηκαν από τρίτους.
Η τραγική εικόνα της Βαλίεβα αποτελεί την προμετωπίδα αντανάκλασης όλων των στοιχείων της κοινωνίας μας, που είναι περιτυλιγμένα με ναρκισσιστική χροιά. Φέρνει στο φως την υπενθύμιση της θετικής συσχέτισης ανάμεσα στην υπεργονεϊκότητα και τη νευρωτική συμπεριφορά, την “όχι ανοικτή συμπεριφορά” σε νέες εμπειρίες και τις συμπεριφορές εξάρτησης (Βλ. και Segrin, Ch., Woszidlo, A., Givertz, M. & Montgomery, N. (2013). Parent and Child Traits Associated with Overparenting. Journal of Social and Clinical Psychology, 32, 569-595).
Έχουμε μεγάλο δρόμο να διανύσουμε ως κοινωνία για την βαθιά συνειδητοποίηση ότι η δική μας επιτυχία δεν αντανακλάται μέσα από τα επιτεύγματα των παιδιών μας. Μπορούμε να πλησιάσουμε σε αυτό τον προορισμό με την αναγνώριση του παιδιού ως ξεχωριστή προσωπικότητα και ως οντότητα με διαφορετικά κίνητρα, ανάγκες, στόχους, μακριά από τον ομφάλιο λώρο της επιβολής επιθυμιών.
Λαμβάνοντας υπόψη τις μελέτες που έχουν διεξαχθεί διεθνώς σχετικά με το αν η υπεργονεϊκότητα επηρεάζει, μεταξύ άλλων, τη συναισθηματική ανάπτυξη των παιδιών γεννιούνται εύλογα ερωτήματα. Πώς η Βαλίεβα και η κάθε Βαλίεβα θα αντιμετωπίσει τους εφιάλτες που θα αναβιώνει καθημερινά; Πώς θα τιθασεύσει την ενοχική διάσταση της ήττας; Πώς θα διαχειριστεί τον δείκτη αυτομομφής, που ενδεχομένως να την καθορίζει σε όλη της την ζωή?
Η εικόνα της συντετριμμένης δεκαπεντάχρονης αθλήτριας μας υπενθυμίζει τις παθογένειες της ναρκισσιστικής μας κοινωνίας και πυροδοτεί σκέψεις και προβληματισμό .
Γιατί η Βαλίεβα δεν είναι απλά μια δεκαπεντάχρονη αθλήτρια. Είναι ένα από τα παιδιά του κόσμου μας.
Δρ. Δέσποινα Κωνσταντινίδη
Σχολική Έφορος Δήμου Πάφου