«Η πανδημία ξεσκέπασε τις αδυναμίες μας. Μας βρήκε απροετοίμαστους. Έγιναν λάθη, τα οποία δεν θα πρέπει να επαναληφθούν. Η πανδημία μας δίδαξε παράλληλα, ότι θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι ανά πάσα στιγμή».
«Η εκκλησία και ο κόσμος μας αγκάλιασε»
«Ιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό παρέμειναν στις θέσεις τους, στη πρώτη γραμμή με αυταπάρνηση παρά τους κινδύνους για τους ίδιους και τις οικογένειες τους και αγωνίστηκαν για να αντιμετωπίσουν συντεταγμένα και με ανιδιοτέλεια τις έκτακτες συνθήκες που είχαν δημιουργηθεί, στο Νοσοκομείο Πάφου , πράττοντας το χρέος τους προς τον συνάνθρωπο τους ».
Στην πρώτη γραμμή της μάχης απέναντι στον κορονοιο παρέμεινε ο Επιστημονικός Διευθυντής του Γενικού Νοσοκομείου Πάφου για τον covit 19 Δρ. Ιωσήφ Μουτηρης. Μαζί με ιατρούς και νοσηλευτές που δεν προσβλήθηκαν από το ιό ,κατάφεραν να κρατήσουν όρθιο το κρατικό νοσηλευτήριο, που δεκτηκε το μεγαλύτερο πλήγμα σε κρούσματα . Σε συνέντευξη του ο κ. Μουτηρης εξιστορεί τα όσα διαδραματίστηκαν εντος του νοσηλευτηρίου και κάνει λόγο για σοβαρά λάθη και παραλείψεις τα οποία οδήγησαν το νοσοκομείο στον αυτόματο πιλότο.
Το Γενικό Νοσοκομείο Πάφου δέχτηκε το μεγαλύτερο πλήγμα σε κρούσματα κοροναϊού. Ο Ιός εξαπλώθηκε σε όλο σχεδόν το νοσοκομείο. Τι οδήγησε σ’ αυτή την κατάσταση; Εγιναν λάθος χειρισμοί;
Είναι αλήθεια πως το ΓΝ Πάφου δέχτηκε μεγάλο πλήγμα από τα πολλαπλά κρούσματα όχι τόσο ανάμεσα σε ασθενείς αλλά κυρίως ανάμεσα στο προσωπικό. Τα νοσοκομεία της Κύπρου δεν είχαν προετοιμαστεί για την πανδημία, παρόλο που να σύννεφα είχαν φανεί στον ορίζοντα. Μια κατάλληλη προετοιμασία θα σήμαινε τη δημιουργία ειδικού θαλάμου νοσηλείας των ύποπτων και επιβεβαιωμένων περιστατικών, κάτι που δεν είχε γίνει σε κανένα νοσοκομείο της Δημοκρατίας. Τα κρούσματα στο νοσοκομείο Πάφου έθεσαν εκτός μάχης μεγάλο ποσοστό του προσωπικού, γεγονός που πλήγηκε η βιωσιμότητα του νοσοκομείου και ώθησε την διεύθυνση του Οργανισμού να αναστείλει τις λειτουργίες ρουτίνας των κλινικών του νοσοκομείου. Δεν μπορώ να είμαι σίγουρος κατά πόσο έγιναν λάθος χειρισμοί, αλλά αυτό που μπορώ να πω είναι ότι, ακόμη και απλά πράγματα, όπως η τοποθέτηση αντισηπτικού στην είσοδο του νοσοκομείου και η απαγόρευση των επισκέψεων στους νοσηλευόμενους ασθενείς, δεν είχαν γίνει στον κατάλληλο χρόνο από τη διεύθυνση του νοσοκομείου.
«Ενώ προειδοποιούσα για την εξάπλωση του ιού , εμείς κάναμε παρελάσεις Καρναβαλιού»
Σε δημόσιες τοποθετήσεις σας προειδοποιούσατε συνεχώς για την κατάσταση που επικρατούσε και κάνατε λόγο για σοβαρές ελλείψεις σε προστατευτικό εξοπλισμό κλπ. Τα κρούσματα όμως σε εργαζόμενους του κρατικού νοσηλευτηρίου καθημερινά αυξάνονταν.
Θυμάμαι ότι είχα προειδοποιήσει για τη λήψη μέτρων μόλις τα κρούσματα ξέφυγαν από τη γεωγραφική περιοχή της Κίνας και άρχισαν να ξαπλώνονται στον υπόλοιπο κόσμο. Περί τα τέλη του Γενάρη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ζήτησε όπως οι χώρες θέσουν τις υπηρεσίες υγείας τους σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Εμείς όμως προετοιμαστήκαμε για τις παρελάσεις του καρναβαλιού ωσάν να μην συνέβαινε τίποτε. Αυτό με ενόχλησε. Θυμάμαι ακόμη και τότε προειδοποίησα αλλά δεν εισακούστηκα. Όταν σημειώθηκε το πρώτο κρούσμα στη Λευκωσία και συγκεκριμένα στο Γενικό Νοσοκομείο, θυμάμαι ότι έδωσα εντολή να απαγορευτούν οι επισκέψεις στους θαλάμους της Καρδιολογικής κλινικής. Δεν είχα αρμοδιότητα να το πράξω για το υπόλοιπο νοσοκομείο.
Παρ’ όλα αυτά παραμείνατε στη πρώτη γραμμή και κάτω από υπεράνθρωπες προσπάθειες και πολύ δύσκολες συνθήκες καταφέρατε να λειτουργήσετε Θαλάμους βραχείας νοσηλείας και υπόπτων περιστατικών. Ηταν δύσκολο το εγχείρημα;
Βασικά μου ζητήθηκε από τον Εκτελεστικό Διευθυντή Λεμεσού – Πάφου, να αναλάβω την προσωρινή διεύθυνση του νοσοκομείου, επειδή ο διευθυντής θεωρήθηκε επαφή κρούσματος και έτσι υποχρεωτικά θα έμενε 14 ημέρες απομονωμένος στο σπίτι. Θεώρησα το καθήκον αυτό ως επέκταση των καθηκόντων μου. Καταλάβαινα πόσο δύσκολη ήταν η κατάσταση με το 75% του προσωπικού εκτός και το υπόλοιπο πανικοβλημένο. Κατάρτισα από την πρώτη ημέρα ένα πλάνο το οποίο και ακολούθησα πιστά. Σ’ αυτό με βοήθησε η πολύχρονη πείρα στο νοσοκομείο και το γεγονός ότι είχα παρακολουθήσει στο παρελθόν προγράμματα της σχολής Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Χάρβαρτ, ένα από αυτά ήταν η «διαχείριση μονάδων υγείας σε περίπτωση επιδημίας». Στηρίχτηκα στο διαθέσιμο προσωπικό, φρόντισα να έχω συνεχή επικοινωνία μαζί τους, φρόντισα να μην υπάρχει έλλειψη σε αναλώσιμα και προστατευτικά είδη, στράφηκα στον κόσμο για γρήγορη βοήθεια και ενημέρωνα τακτικά τα ΜΜΕ για να υπάρχει διαφάνεια στις ενέργειες μου και να γνωρίζει η κοινή γνώμη τι γινόταν στο νοσοκομείο. Για να απομονώσω τα περιστατικά κορωναϊού λειτούργησα τη Μονάδα Διαλογής και τον Θάλαμο Νοσηλείας Υποπτων Περιστατικών. Ετσι απομόνωσα τα ύποπτα περιστατικά, απολύμανα το νοσοκομείο, φρόντισα να μην κινδυνεύσουν ασθενείς που προσέρχονταν στα Επείγοντα και να υπάρχει μια αλυσίδα εξυπηρέτησης από τα ιδιωτικά νοσοκομεία και από το ΓΝ Λεμεσού και ετοίμασα το Γενικό Νοσοκομείο Πάφου για να επαναλειτουργήσει. Η επαναλειτουργία των εξωτερικών ιατρείων έγινε τη Δευτέρα 27 Απριλίου και στην συνέχεια λειτούργησαν και οι θάλαμοι νοσηλείας των Κλινικών.
«Η πανδημία ωρίμασε το Νοσοκομείο Πάφου».
Υπήρχαν στιγμές που νοιώσατε ότι δεν θα τα καταφέρετε; Το νοσοκομείο Πάφου βρέθηκε στο μάτι του κυκλώνα και χαρακτηρίστηκε μάλιστα εκκολαπτήριο κρουσμάτων.
Όχι δεν υπήρχαν τέτοιες στιγμές. Είχα εμπιστοσύνη στον εαυτό μου και στο διαθέσιμο προσωπικό. Σημαντική η βοήθεια που μου δόθηκε σε κεντρικό επίπεδο. Δύο τηλεδιασκέψεις που
κάναμε με το Υπουργείο και την ηγεσία του Οργανισμού στάθηκαν πολύ υποβοηθητικές. Υπήρχε πράγματι η άποψη για «εκκολαπτήριο κρουσμάτων» αλλά όπως το έχω εξηγήσει αρκετές φορές, ήταν αναμενόμενο να έχουμε κρούσματα, επειδή στα νοσοκομεία είναι ασθενείς που πηγαίνουν και όχι υγιείς. Αυτό εξάλλου παρατηρήθηκε σε όλες τις χώρες. Σημασία είχε η διαχείριση των κρουσμάτων και ότι το γεγονός ότι μερικά από αυτά συνέβηκαν μέσα στο νοσοκομείο.
Ήρθατε και αντιμέτωπος με συναδέλφους σας νοσηλευτές και εργαζομένους που βρέθηκαν θετικοί στον ιό. Με ποια συναισθήματα και πως αντιμετωπίσατε την κατάσταση;
Αισθανόμουν λύπη αλλά και ανησυχία κάθε φορά που μέλος του προσωπικού ανιχνευόταν ως θετικός. Αυτό ήταν ένδειξη πως κάτι δεν πήγαινε καλά στο νοσοκομείο. Επρεπε να γίνουν αλλαγές και αυτές γρήγορα, χωρίς χάσιμο χρόνου. Ο ρόλος της Μικροβιολόγου του νοσοκομείου σε αυτή την περίπτωση και της Νοσηλεύτριας λοιμώξεων ήταν πολύ σημαντικός. Συζητούσα μαζί τους πολλές φορές την ημέρα στην προσπάθεια να εφαρμόσουμε μέτρα. Αρχίσαμε από τη μάσκα, προχωρήσαμε στο αντισηπτικό, στη προστατευτική στολή. Το προσωπικό άρχισε να εκπαιδεύεται, να αποκτά αυτοπεποίθηση, τα κρούσματα να μειώνονται. Μέσα σε λίγες ημέρες έγιναν πράγματα που έπρεπε να είχαν γίνει προηγουμένως πριν από την κρίση. Η πανδημία ωρίμασε το νοσοκομείο.
Ο κόσμος στάθηκε δίπλα στο νοσοκομείο Πάφου. Με δωρεές ιατρικού και προστατευτικού εξοπλισμού, με παροχή τροφίμων κλπ.
Δεν θα ξεχάσω το τηλεφώνημα από τους ιεράρχες, τον Ηγούμενο Αγίου Νεοφύτου αρχικά και μετά από τον Μητροπολίτη Πάφου. Με ενημέρωσαν για την πρόθεση τους να προσφέρουν ένα σημαντικό χρηματικό ποσό για τις άμεσες ανάγκες του νοσοκομείου για την πανδημία. Είναι σε αυτές τις περιπτώσεις που αισθάνεσαι το χέρι αλληλεγγύης και βοήθειας. Η Εκκλησία στάθηκε δίπλα στο Νοσοκομείο από την πρώτη στιγμή. Αρκετοί πολίτες και επιχειρήσεις, ακολούθησαν. Ηταν πολύ συγκινητική η συμπαράσταση του κόσμου. Διαρκούσης της πανδημίας, μου είχε πει η εκπρόσωπος εταιρείας, η εταιρεία μας θα τροφοδοτεί το νοσοκομείο με νερό, χυμούς και αναψυκτικά για τις ανάγκες του. Αλλοι έρχονταν το πρωϊ ή το απόγευμα για να μας φέρουν καφέ και σνάκς. Ο κόσμος στάθηκε με αγάπη στο πλευρό μας στη δύσκολη στιγμή. Αυτό δεν θα το ξεχάσουμε ποτέ.
Ποιο το μήνυμα σας προς τον κόσμο μετά τα όσα βίωσε ο τόπος μας με την πανδημία;
Η πανδημία ξεσκέπασε τις αδυναμίες μας. Μας βρήκε απροετοίμαστους. Εγιναν λάθη, τα οποία δεν θα πρέπει να επαναληφθούν. Η πανδημία μας δίδαξε παράλληλα, ότι θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι ανά πάσα στιγμή. Μας δίδαξε να είμαστε ενωμένοι στο σκοπό. Να δουλεύουμε συστηματικά και με πίστη στις δυνάμεις μας. Να στηρίζουμε ο ένας τον άλλο. Να ενισχύσουμε την κοινωνική αλληλεγγύη. Ο κόσμος μας πρόσφερε μεγάλη αγάπη. Μας έδειξαν ότι νοιάζονται. Είναι η δική μας σειρά να αποδείξουμε πως αξίζουμε την αγάπη και την έννοια του κόσμου.
