Ο τίτλος αυτός αντιπροσωπεύει στο μυαλό μου όλα τα παιδιά και κυρίως τα σχολιαρόπαιδα που καλούνται να πειθαρχήσουν αυτό το διάστημα και να παραμείνουν στο σπίτι. Φανερά ενθουσιασμένοι με την απόφαση της Πολιτείας να απέχουν από το σχολείο, δεν πίστευαν στην καλή τους τύχη!
Επιτέλους, το όνειρό τους να ξυπνάνε κάπου κοντά στο μεσημεράκι, ν΄αρχίζει ουσιαστικά η μέρα τους από τις 2μ.μ. και κυρίως η απομάκρυνσή τους από το σχολείο να γίνεται με τις ευλογίες των ενηλίκων, όπου ενήλικοι όλοι οι φορείς εξουσίας που αντιπροσωπεύουν στα μάτια των παιδιών οι καθηγητές και οι γονείς τους. Καμία παρατήρηση ή επίπληξη από τούδε και στο εξής για τις κατ΄οίκον εργασίες, κανένα άχαρο πρωινό, όπου ξεκινούσαν αγουροξυπνημένοι να αδράξουν τη «γνώση» και όχι τη «μέρα», καμία ενόχληση στο όμορφα σχεδιασμένο πρόγραμμά τους. Τις ώρες του σχολείου, τις μισές τουλάχιστον αντικαθιστά ο «Μορφέας» στην αγκαλιά του οποίου παραδίδονται με μακαριότητα και γαλήνη. Ποια καλή νεράιδα άραγε να τους άγγιξε με το ραβδάκι της και να είναι αυτοί μόνοι ανάμεσα σε χρονιές και χρονιές μαθητών οι τυχεροί της υπόθεσης;
Αυτά τα «ωραία» και «ευχάριστα» όμως ίσχυαν στην αρχή, την πρώτη ίσως και τη δεύτερη εβδομάδα αποχής από το σχολείο. Γιατί στη νέα πραγματικότητα των μαθητών ενσωματώθηκε σταδιακά η τεχνολογία ως υποκατάστατο της «δια ζώσης διδασκαλίας», ως πανάκεια για όσο διάστημα διαρκέσει η «περιβόητη» καραντίνα που μας κρατάει όλους αιχμάλωτους. Τώρα λοιπόν ένα μήνα μετά την απομάκρυνση των μαθητών από το σχολείο ήδη μαθητές, καθηγητές και γονείς συνειδητοποιούν την αξία του σχολείου, την ομορφιά της καθημερινότητας και της «ρουτίνας» που τόσο λοιδορείται ανέκαθεν ως αναγκαίο κακό. Ως το μεγάλο, ατελείωτο, καθώς φαντάζει στα μάτια όλων μας διάστημα, μέχρι την ανάπαυση και την ξεγνοιασιά του Σαββατοκύριακου, των εκάστοτε διακοπών είτε για λόγους κάποιας επετειακής αργίας ή για κατάνυξη και περισυλλογή που προσφέρουν οι θρησκευτικές αργίες. Τώρα πια όλοι μας «ήδη καταλάβαμε οι Ιθάκες τι σημαίνουν»!
Χρειάζεται πολλές φορές να μας λείψει κάτι, να στερηθούμε κάτι για να εκτιμήσουμε την παρουσία του στη ζωή μας. Άλλωστε, και οι μεγαλύτεροι αγώνες στην ανθρωπότητα και οι πιο μεγάλες εφευρέσεις και ανακαλύψεις πραγματώθηκαν για να καλύψουν κάποια ανάγκη, κάποια έλλειψη που προκαλούσε τη φθορά ή και το θάνατο ακόμη σωματικό ή πνευματικό. Σε ανάλογη θέση λοιπόν βρέθηκαν τα παιδιά μας σήμερα που κλήθηκαν να παρακολουθούν επί ώρες συνεχόμενα μαθήματα δια μέσω προγραμμάτων που χαρίζει η τεχνολογία. Η τεχνολογία που κάποτε όλοι οι ενήλικοι απαιτούσαν, τους εκλιπαρούσαν πολλές φορές να απέχουν από αυτή. Όλα τα πράγματα όμως έχουν δύο όψεις. Η τεχνολογία στην παρούσα κατάσταση ομοιάζει με τους «βαρβάρους» του Καβάφη που «ήταν μια κάποια λύσις», όπως τόσο απλά και όμορφα διαπιστώνει στο ποίημά του «Περιμένοντας τους βαρβάρους’!
Μια μεσοβέζικη λύση όμως και σίγουρα όχι ισάξια της ανθρώπινης επαφής, της επικοινωνίας και της αλληλεπίδρασης που χαρίζει απλόχερα το σχολείο. Το δημοκρατικό και ανθρώπινο σχολείο με τα «τρωτά» του σημεία σίγουρα σε υλικοτεχνική υποδομή ελλείψει πόρων ή καλύτερα μη συνετής διαχείρισης πόρων, με τις αναχρονιστικές του μεθόδους για τις οποίες δίκαια πολλές φορές διαμαρτύρονται όλοι. Έγκειται και πάλι στο φιλότιμο και στην προσέγγιση του εκπαιδευτικού, στην αγαθή του προαίρεση να κερδίσει τους μαθητές του, να τους αναπτερώσει το ηθικό, ώστε να ανταποκριθούν σ΄αυτή τη νέα πραγματικότητα. Και είναι πολλοί αυτοί οι εκπαιδευτικοί, πιστέψτε με , που αντικρίζουν τους μαθητές τους, όπως τα παιδιά τους, νιώθουν την αγωνία και το φτερούγισμα στην καρδιά τους και είναι πάντα εκεί να τους στηρίζουν και να τους αγαπούν. Είναι η πλειονότητα των εκπαιδευτικών που επιδεικνύουν επαγγελματισμό και συνέπεια, ενδιαφέρον και ήθος, όχι η μειονότητα, όπως λανθασμένα προβάλλεται τα τελευταία χρόνια στην κοινωνία με αφορμή εξαιρέσεις στον κανόνα. Και για να κλείσω το θέμα αυτό, κακώς που υπάρχουν αυτές οι εξαιρέσεις, γιατί αμαυρώνουν το έργο και την προσπάθεια των πολλών είτε από έλλειψη κατάρτισης είτε από νωθρότητα είτε από αδιαφορία και εφησυχασμό.Το χειρότερο όμως είναι ότι δημιουργούν στους μαθητές ανασφάλεια και έλλειψη πίστης σ΄αυτό που καλούνται να κάνουν. Τέτοιες εξαιρέσεις όμως πάντοτε υπήρχαν, υπάρχουν και δυστυχώς θα υπάρχουν σε όλους τους κλάδους!
Το ζητούμενο είναι να σταθούμε στην ουσία των πραγμάτων και στο ύψος των περιστάσεων! Γιατί μετά το αρχικό σοκ, τον ενθουσιασμό που ακολούθησε και την συνειδητοποίηση των νέων δεδομένων, υπάρχει και το θέμα των εξετάσεων. Υπάρχουν και οι χιλιάδες των τελειοφοίτων που υπομένουν καρτερικά, έως ότου ξεδιαλύνει η αβεβαιότητα και έχουν μία ολοκληρωμένη ενημέρωση για το αν θα γίνουν αρχικά οι εξετάσεις και πότε και σίγουρα με ποια ύλη. Όλα αυτά τα αναπάντητα ερωτηματικά όμως, ας μην γελιόμαστε, έρχονται σε δεύτερη μοίρα, καθώς πρωτεύον ζήτημα είναι αυτό της υγείας.
Αυτά τα παιδιά λοιπόν, προσαρμόστηκαν στα νέα δεδομένα και συνεργάζονται άψογα με τους εκπαιδευτικούς τους, επιδεικνύουν μία ωριμότητα αξιοθαύμαστη και ένα ήθος απαράμιλλο. Και γι΄αυτούς που βιάζονται να το αμφισβητήσουν αυτό, εν πολλοίς άλλοις, ας αναλογιστούν πόσο δύσκολο είναι να παρακολουθείς αλλεπάλληλα μαθήματα, να διατηρείς δύο τουλάχιστον από τις αισθήσεις σου, ακοή και όραση, σε απόλυτη συνέπεια και ταύτιση με τις πληροφορίες που λαμβάνεις από μία οθόνη. Και μαζί με όλα αυτά να έχεις άλλο ένα επιπρόσθετο φορτίο, αυτό της αναμονής, που φαντάζει σκληρή μάστιγα! Η μαθητιώσα νεολαία λοιπόν που χαρακτηρίζεται με προσωνύμια, όπως ανεύθυνη, αδιάφορη και επίπολαια, έχει επιδείξει σοβαρότητα και επαγγελματισμό θα λέγαμε, στην πλειονότητά της που θα ζήλευαν πολλοί ενήλικες.
Αυτό το τελευταίο, τον «επαγγελματισμό» δηλαδή, τον αναφέρω με κάποια συστολή, γιατί η αλήθεια είναι πως τα παιδιά μας μαθαίνουν να λειτουργούν στο σχολείο από την πρώτη τάξη του δημοτικού μέχρι και τη στιγμή της αποφοίτησής τους από το σχολείο ως τέλειοι επαγγελματίες. Εργάζεται λοιπόν η νεολαία αγόγγυστα, γιατί πολύ απλά κατανοεί ότι μόνο με συνεργασία και με πνεύμα ομόνοιας θα πετύχει τους στόχους της, θα βγει αλώβητη απ΄αυτή τη δοκιμασία που απροετοίμαστη, καθώς ήταν, κλήθηκε να αντιμετωπίσει. Υπάρχει όμως άραγε ποτέ πιο κατάλληλη εποχή ή πιο καλή προετοιμασία να αντιμετωπίσεις μία δυσκολία απ΄ότι τη στιγμή που αναμετριέσαι με αυτή;
Είναι καιρός λοιπόν να αρθούν οι αλληλοκατηγορίες για το ποιος φορέας αγωγής φαίνεται ελλιπής στο έργο του, να αρθεί η αμφισβήτηση και τη θέση τους να λάβει η κατανόηση και η σύμπνοια. Οι εκπαιδευτικοί οφείλουν να υπηρετούν τη γνώση και να διδάσκουν με γνώμονα το καλό των μαθητών τους έχοντας την αρωγή της Πολιτείας και οι γονείς οφείλουν να στηρίξουν τα παιδιά τους στο δύσκολο έργο τους. Αφήνω τελευταίους τους μαθητές, που σαν πουλιά που δοκιμάζουν τις φτερούγες τους, ετοιμάζονται για το πρώτο τους πέταγμα, το ταξίδι τους στη ζωή. Σε όλους αυτούς το μόνο που έχω να τους πω είναι να κοιτάζουν κατάματα τις δυσκολίες, γιατί όλα είναι θέμα οπτικής σ΄αυτή τη ζωή. Βλέπουμε άραγε το ποτήρι μισογεμάτο ή μισοάδειο; Αυτή είναι και η ομορφιά της ζωής! Να μην μας δίνονται έτοιμες οι λύσεις, αλλά να τις δίνουμε εμείς με υπομονή και επιμονή για να βγούμε νικητές!
Κατερίνα Μαυροβουνιώτη, Φιλόλογος