Η Ελεγκτική Υπηρεσία προέβη σε διερεύνηση καταγγελίας για «σκανδαλώδη παραχώρηση κρατικής γης» αξίας €2.207.300 (γενική εκτίμηση 1.1.2013) με αντάλλαγμα ιδιωτικό τεμάχιο αξίας €927.800, ύστερα από απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου στις 15.11.2016.
Στα συμπεράσματά της, η Ελεγκτική Υπηρεσία θεωρεί ότι τα γεγονότα επιβεβαιώνουν τις επιφυλάξεις της ότι η ανταλλαγή έβλαψε το δημόσιο προς όφελος του ιδιώτη, παρά το γεγονός ότι ύστερα από απαντητική επιστολή που έλαβε από το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας στις 23.10.2018 η Υπηρεσία έκρινε ότι δεν χωρούσε πλέον οποιαδήποτε δική της παρέμβαση.
Όπως σημειώνεται από την Ελεγκτική Υπηρεσία σήμερα, η ανταλλαγή έχει ήδη γίνει και το πρώην κρατικό τεμάχιο που ανήκει πλέον στον ιδιώτη έχει αξία (γενική εκτίμηση 1.1.2013) €2.207.300 και το πρώην ιδιωτικό τεμάχιο έχει αξία €927.800.
«Το Τμήμα Κτηματολογίου και Χωρομετρίας φαίνεται να επιμένει ότι η έννοια και ο σκοπός της γενικής εκτίμησης είναι διαφορετικός από την ειδική εκτίμηση που έγινε με σκοπό την ανταλλαγή, εντούτοις η διαφορά των τιμών είναι κολοσσιαία και συνεπώς θεωρούμε ότι τα γεγονότα επιβεβαιώνουν τις αρχικές μας επιφυλάξεις ότι η ανταλλαγή έβλαψε το δημόσιο προς όφελος του ιδιώτη».
Επίσης, αναφέρεται ότι στο κρατικό τεμάχιο που παραχωρήθηκε στον ιδιώτη περιλαμβάνεται λωρίδα γης με απότομη κλίση, εμβαδού περίπου 3.000 τ.μ. που εκτιμήθηκε ως έχουσα συνολική αξία €75.000. Αρχικά δεν φαινόταν η χρησιμότητα της παραχώρησης της λωρίδας αυτής, σύμφωνα όμως με πρόσφατη καταγγελία, η λωρίδα αυτή ενδεχομένως να δόθηκε ώστε κατά την μελλοντική ανάπτυξη του τεμαχίου αυτή να παραχωρηθεί ως χώρος πρασίνου και έτσι να μείνει ανέπαφο το υπόλοιπο τεμάχιο με την αμφιθεατρική θέα και την μεγάλη αξία ανά τετραγωνικό μέτρο.
Σύμφωνα με τις διαπιστώσεις της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερ. 15.11.2016, για ανταλλαγή της συγκεκριμένης ιδιωτικής γης με κρατική γη φαινόταν να στερείται νομικής βάσης. Ειδικότερα, η εν λόγω απόφαση φαινόταν να μην συνάδει με τους περί Ακινήτου Ιδιοκτησίας της Δημοκρατίας (Διάθεση) Κανονισμούς του 1989.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία, σημείωσε ότι στις περιπτώσεις που κάποιο ιδιωτικό τεμάχιο χρειάζεται για σκοπούς δημόσιας ωφελείας, η συνήθης πρακτική είναι η απαλλοτρίωση της ιδιωτικής ακίνητης περιουσίας και όχι η ανταλλαγή της με κρατική γη.
Επίσης, είχε επισημάνει ότι δεν είχε ληφθεί νομική συμβουλή από τον Γενικό Εισαγγελέα της Δημοκρατίας προτού προωθηθεί η υπόθεση στο Υπουργικό Συμβούλιο για λήψη σχετικής απόφασης.
«Ανεξάρτητα των πιο πάνω, εκφράσαμε προβληματισμό ως προς το ύψος των εκτιμήσεων του Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας και κατά πόσο αυτές τεκμηριώνονται επαρκώς με επιστημονικά/αντικειμενικά κριτήρια. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι η αξία του υπό ανταλλαγή ιδιωτικού τεμαχίου μειώθηκε, σύμφωνα με το Τμήμα, κατά 20% λόγω μορφολογίας (βρίσκεται σε κοίλωμα, μέσα από το οποίο διοχετεύονται τα όμβρια ύδατα), χωρίς άλλα στοιχεία που να δικαιολογούν το ποσοστό αυτό. Σημειώνεται ότι για σκοπούς της γενικής εκτίμησης με ημερ. 1.1.2013, που επίσης έγινε από το Τμήμα με το χέρι, η αντίστοιχη μείωση λόγω μορφολογίας του εδάφους της τιμής στα τεμάχια που βρίσκονται στην εν λόγω κοιλότητα σε σχέση με τα διπλανά τεμάχια υπολογίζεται σε 56% περίπου», αναφέρεται.
Είναι γεγονός, προστίθεται, πως η έννοια και ο σκοπός της γενικής εκτίμησης είναι διαφορετικός από την ειδική εκτίμηση που έγινε με σκοπό την ανταλλαγή, εντούτοις η διαφορά του ποσοστού μείωσης της κατά τ.μ. αξίας του εν λόγω οικοπέδου για τις 2 εκτιμήσεις (γενική και ειδική) είναι τόσο μεγάλη που ενδεχομένως να μην δικαιολογείται. Επίσης, σύμφωνα με το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, δεν μπορεί να αναπτυχθεί το εν λόγω ακίνητο αφού θέτει σε κίνδυνο τόσο τους ενοίκους όσο και την ίδια την ανάπτυξη, ενώ παρόμοια συμπεράσματα προκύπτουν και από σχετική ιδιωτική υδρολογική μελέτη. Ο παράγοντας αυτός δεν φαίνεται να λήφθηκε υπόψη κατά την εκτίμηση της αξίας του ιδιωτικού τεμαχίου για σκοπούς της ανταλλαγής.
Επίσης η Ελεγκτική Υπηρεσία εξέφρασε προβληματισμό, κατά πόσο το Κράτος όφειλε να αναθεωρήσει τη χρήση της ζώνης στη συγκεκριμένη περιοχή, όπως και σε άλλες περιοχές, πιο νωρίς ώστε να αποφευχθεί ο κίνδυνος αγωγών ή/και άλλων επιβαρύνσεων για το Κράτος. Επίσης έθεσε το ερώτημα, κατά πόσο η απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου δημιουργεί προηγούμενο ώστε το Κράτος να οφείλει πλέον να αποζημιώνει ιδιώτες για τεμάχια τα οποία εμπίπτουν σε συγκεκριμένη ζώνη π.χ. οικιστική ζώνη, αλλά οι ιδιοκτήτες δεν μπορούν να κάνουν χρήση της γης τους ως τέτοια.
Ως απάντηση στην πιο πάνω επιστολή προς τον Υπουργό, ο Διευθυντής Τμήματος Κτηματολογίου και Χωρομετρίας απέστειλε επιστολή στις 23.10.2018 στην οποία επισύναψε επιστολή του Γενικού Διευθυντή του Υπουργείου Εσωτερικών ημερομηνίας 22.10.2018 προς τον ίδιο με την οποία του διαβίβασε γνωμάτευση του Γενικού Εισαγγελέα. Στη γνωμάτευση αναφέρεται ότι, υπό τις περιστάσεις, η ανταλλαγή είναι εύλογη, η διοίκηση άσκησε εύλογα τη διακριτική ευχέρεια που της παρείχε ο Νόμος, και εφόσον το Κράτος επέλεξε να προχωρήσει με την ανταλλαγή τότε εάν, αλλάζοντας πολιτική, αποφάσιζε να ανακαλέσει την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, τότε πιθανόν να εγείρονταν ζητήματα διεκδικήσεων μεγάλων αποζημιώσεων. Επίσης σύμφωνα με τις Γενικές Αρχές Διοικητικού Δικαίου θεωρείται παράβαση της χρηστής διοίκησης η ανάκληση απόφασης της διοίκησης μετά από πάροδο εύλογου χρόνου. Η γνωμάτευση αναφέρει επίσης πως το ακίνητο εκτιμήθηκε με βάση τα φυσικά και νομικά του χαρακτηριστικά και η εκτίμηση όπως περιγράφηκε τεχνικά είναι αιτιολογημένη.
Αναφέρεται ότι με βάση την ειδική εκτίμηση ημερ. 21.9.2016 σε τιμές 28.1.2014, η οποία έγινε για σκοπούς της ανταλλαγής, η αξία του ιδιωτικού τεμαχίου ήταν €1.134.000 και του κρατικού €1.125.000. Συνεπώς φαινόταν ότι η ανταλλαγή δεν προκαλούσε ζημιά στο δημόσιο.
Μετά τη λήψη της πιο πάνω επιστολής ημερ. 23.10.2018, η Ελεγκτική Υπηρεσία έκρινε ότι δεν χωρούσε πλέον οποιαδήποτε δική της παρέμβαση.
Η υπό αναφορά ιδιωτική εταιρεία, στις 11.12.2013 η υπέβαλε την αίτηση για ανταλλαγή κρατικής γης με ιδιωτική, σύμφωνα με την οποία σκοπός είναι η αντικατάσταση της γης στην οποία θα κατασκευάσει λίμνη κατακράτησης όμβριων υδάτων το ΣΑΛΑ.
Μετά από εισήγηση της αρμόδιας Υπουργικής Επιτροπής (ημερήσια Διάταξη 4/2016, α/α Β26) το Υπουργικό Συμβούλιο,ενέκρινε στη συνεδρία του ημερ. 15.11.2016 την παραχώρηση στην εταιρεία, κρατικής γης έκτασης 13.500τ.μ., με ανταλλαγή με την ιδιοκτησία της εταιρείας συνολικής έκτασης 7.570 τ.μ., με όρο, μεταξύ άλλων, ότι θα είναι απαλλαγμένο από παντός είδους νομικό κώλυμα και νοουμένου ότι θα αποσυρθεί η ιδιωτική αγωγή, μεταξύ των αιτητών και της Δημοκρατίας.
