“Χαμένες ευκαιρίες αποδοχής λύσης τουρκικών προδιαγραφών, είχαμε αρκετές. Όπως και χαμένες ευκαιρίες απαγκίστρωσης από λάθη και υποχωρήσεις του παρελθόντος. Δεν τις αρπάξαμε επειδή, αδυνατούμε να διανοηθούμε ότι, μπορούμε να βρούμε λύση που δεν θα αρέσει στην Τουρκία. Αυτή η λύση, δεν θα βρεθεί στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων άλλα στην διεθνή διπλωματία.
Μας λένε ότι, το μεγάλο πρόβλημα είναι η ασφάλεια και οι εγγυήσεις. Η Τουρκία με την εισβολή της το 1974, η Αγγλία με την απραξία της, η Ελληνική Χούντα με την προδοσία της, και η Καραμανλική κυβέρνηση με το να κείται μακράν, παραβίασαν τις συμβατικές τους υποχρεώσεις έναντι της Κυπριακής Δημοκρατίας. Έπρεπε άμεσα να καταγγείλουμε, τόσο την συνθήκη εγγύησης, όσο και την συνθήκη συμμαχίας. Εκ των πρακτέων ήταν παραβιασμένες και άκυρες. Όχι μόνον δεν προστάτεψαν την Κυπριακή Δημοκρατία, αλλά ήταν και η αιτία για την παράνομη Τουρκική Εισβολή.
Μια παρένθεση, η αδυναμία του ΠτΔ να αποκλείσει το ενδεχόμενο αποδοχής λύσης ΝΑΤΟ-ικών εγγυήσεων, επιβεβαιώνει ότι έχει από μόνος τους ανοίξει αυτό το ενδεχόμενο. Όπως άνοιξε και τον δρόμο για συνομοσπονδία/ δυο κράτη με την τοποθέτηση του για χαλαρή/ αποκεντρωμένη ομοσπονδία.
Οι φανατικοί της ΔΔΟ επικαλούνται τις «συμφωνίες κορυφής», Μακαρίου-Ντεκτάζ και Κυπριανού-Ντεκτάζ, για να δικαιολογήσουν την εμμονή τους σε αυτή. Ο όρος «συμφωνίες κορυφής» είναι ψευδεπίγραφος. Δεν υπάρχουν «συμφωνίες κορυφής». Αυτά που υπάρχουν είναι, κοινά ανακοινωθέντα/ κατευθυντήριες γραμμές, τα οποία δεν είναι δεσμευτικά. Ο όρος «συμφωνία», παράτυπα, προσδόθηκε από τους άγγλους, για δώσουν βαρύτητα στον όρο ΔΔΟ. Μπορούσαμε οποιανδήποτε στιγμή να ανακρούσουμε πρύμνη. Όπως και το έκανε ο Μακάριος το 1977. Δυστυχώς μας άφησε γρήγορα, πριν προλάβει να βάλει το νερό στο αυλάκι. Αποδεχόμενοι να συζητήσουμε την ΔΔΟ και να διαπραγματευτούμε επί αυτής, για ένα τόσο μεγάλο διάστημα, την νομιμοποιήσαμε.
Το 1983, με την ανακήρυξη του ψευδοκράτους, ο Ντεκτάζ μας έδωσε την ευκαιρία να ξεφύγουμε. Οι συνομιλίες διεξάγονταν πάνω στην βάση της μετεξέλιξης της Κυπριακής Δημοκρατίας από ενιαίο κράτος σε ΔΔΟ. Η ανακήρυξη του ψευδοκράτους ξέφευγε από την «συμφωνημένη» βάση της λύσης, οπότε και είχαμε κάθε δικαίωμα να αποδεσμευτούμε από αυτήν.
Το τραπέζι των διαπραγματεύσεων το καθάρισε από τα συσσωρευμένα λάθη και υποχωρήσεις μας ο Τάσσος Παπαδόπουλος, με την Συμφωνία της 8ης Ιουλίου. Αυτή ήταν υπογραμμένη συμφωνία, ήταν δεσμευτική. Μια δέσμευση την οποίαν αθέτησαν οι τούρκοι και ο Δ. Χριστόφιας τους εξιλέωσε. Η 8η Ιουλίου, δεν αποδεχόταν την Ανανική έκδοση της ΔΔΟ, αλλά την ενταφίαζε. Με την 8η Ιουλίου συμφωνήθηκε το πλαίσιο, με το οποίο θα προσδίδαμε το «σωστό περιεχόμενο» στην ΔΔΟ. Γινόταν δεχτό, όχι μόνο από τους τούρκους, αλλά και από τον ΟΗΕ και ΕΕ, ότι η βάση της λύσης θα βρισκόταν πάνω στις συγκλίσεις των δικοινοτικών επιτροπών. Όχι πάνω σε οποιεσδήποτε προγενέστερες συγκλίσεις. Όταν κατάλαβαν τι υπέγραψαν οι τούρκοι, κωλυσιεργούσαν για ενάμιση χρόνο, να φαγωθεί ο Τάσσος, να εκλεγεί ο Δ. Χριστόφιας και πετάξει την 8η Ιουλίου στον κάλαθο των αχρήστων.
Με τον τρόπο που διαπραγματευόμαστε, κάθε γύρος συνομιλιών μας φέρνει ένα βήμα κοντύτερα σε λύση τουρκικών προδιαγραφών. Αυτό που πρέπει να μας απασχολεί δεν είναι η επανέναρξη των συνομιλιών, αλλά πώς, όταν ναυαγήσουν οι συνομιλίες, όλοι να φταίξουν την Τουρκία.
Η Τουρκία είναι μια κατοχική δύναμη, και αυτοί που λένε ότι αντιπροσωπεύουν τους Τούρκους συμπολίτες μας, είναι ασπόνδυλα πιονάκια της. Οι τούρκοι συμπολίτες μας, δυστυχώς, δείχνουν να θέλουν και τον σκύλο χορτάτο και το ψωμί σωστό. Αυτή είναι η αλήθεια, και σιγά-σιγά αυτήν πρέπει να την επικοινωνούμε στην διεθνή κοινότητα.
Αντώνης Κ. Σιβιτανίδης, M.Sc., B.Sc.
Μέλος Εκτελεστικού Γραφείου ΔΗ.ΚΟ.
