Σε επιστολή του προς τον Υπουργό Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Πετρίδης, αναφέρθηκε σε οικοδόμημα το οποίο έχει καταρρεύσει εδώ και πάρα πολλά χρόνια έχει χαρακτηριστεί αντικανονικά ως διατηρητέο, ο Βουλευτής της ΕΔΕΚ Πάφου, Ηλίας Μυριάνθους.

Σύμφωνα με τον κ. Μυριάνθους, το εν λόγω οικοδόμημα, όπως αναφέρει η τοπική αρχή, την περίοδο που χαρακτηρίστηκε ως διατηρητέο δεν είχε κανέναν παραδοσιακό ή αρχαιολογικό χαρακτήρα και θεωρούν ότι η πολεοδομική αρχή πρέπει να επανεξετάσει το θέμα για αποχαρακτηρισμό του ως διατηρητέου.

Όπως επισημαίνει σε καταγγελίες της, η τοπική αρχή, το οικόπεδο και το οικοδόμημα αυτό που έχει καταρρεύσει δεν τυγχάνουν καμίας συντήρησης ή καθαρισμού από τον ιδιοκτήτη, με αποτέλεσμα να αποτελούν εστία μόλυνσης και αταξίας για την κοινότητα.

Ο κ. Μυριάνθους, καταλήγοντας, καλεί τον Υπουργό Εσωτερικών, Κωνσταντίνο Πετρίδη, να ενημερώσει το σώμα πώς προσεγγίζει το πρόβλημα αυτό.

Αυτούσια η απάντηση του Υπουργού Εσωτερικών:

“Εντός του συγκεκριμένοθ τεμαχίου στην Τσάδα της Επαρχίας Πάφου υφίσταται ισόγεια παραδοσιακή οικοδομή, αποτελούμενη από δύο μακρινάρια που σχηματίζουν «Γ» η οποία κηρύχθηκε Διατηρητέα με την ΚΔΠ87/2008 (EE 4364 ημερ. 7.3.2008) κατόπιν αίτησης της ιδιοκτήτριάς του. Πρόκειται για οικοδομή κτισμένη με παραδοσιακά υλικά (τοιχοποιίες από πέτρα, οροφή από μορίνες και καλάμια, ξύλινα κουφώματα) χωρίς μεταγενέστερες επεμβάσεις που τυπολογικά ανήκει στον απλούστερο τύπο της κυπριακής παραδοσιακής αρχιτεκτονικής, το μακρινάρι στο οποίο έχουν προστεθεί διάφορα χρηστικά και λειτουργικά στοιχεία όπως νηστιά, σταμνοστάτες, τοιχάρμαρα, κτλ.  Η οικοδομή βρίσκεται στον πυρήνα του οικισμού και γειτνιάζει με άλλες παραδοσιακές οικοδομές.  Το ένα από τα δύο μακρινάρια εφάπτεται του δυτικού οδικού συνόρου του τεμαχίου ενώ το άλλο εφάπτεται του βόρειου συνόρου, οριοθετώντας την αυλή που ανοίγει στον νότο.  Στο τεμάχιο, εκτός από την κατοικία, υφίσταται παραδοσιακό πατητήρι και πετρόκτιστο πηγάδι.  Συνεπώς, παρόλο ότι πρόκειται για απλό κτίσμα, χωρίς μορφολογικές ή τυπολογικές ιδιαιτερότητες, χάρις στα επιμέρους παραδοσιακά του στοιχεία αποτελεί αξιόλογο σύνολο και καθίσταται αναπόσπαστο τμήμα του πυρήνα του οικισμού.

Κατά την αξιολόγηση της οικοδομής από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως ζητήθηκαν, όπως προνοεί η διαδικασία, οι απόψεις της Αρμόδιας Αρχής (Έπαρχος Πάφου) η οποία ενημέρωσε το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως ότι το Κοινοτικό Συμβούλιο Τσάδας προωθούσε διαδικασία απαλλοτρίωσης μέρους του τεμαχίου 119 για σκοπούς διεύρυνσης του οδικού δικτύου της περιοχής.  Η γραμμή διεύρυνσης του δημόσιου δρόμου και το παραχωρούμενο προς το δημόσιο τμήμα του τεμαχίου καθορίστηκαν από την Πολεοδομική Αρχή (Επαρχιακό Γραφείο Πάφου Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως) με όρους στην Πολεοδομική Άδεια ΠΑΦ/1227/99 και στο εγκριμένο χωρομετρικό σχέδιο της ίδιας άδειας.  Τα πιο πάνω λήφθηκαν υπόψη κατά τη διαδικασία αξιολόγησης της οικοδομής και το Τμήμα Πολεοδομίας συμπεριέλαβε την οικοδομή στο προσχέδιο του Διατάγματος Διατήρησης το οποίο απεστάλη στον Υπουργό Εσωτερικών.  Συνεπώς, για την αξιολόγηση και κήρυξη της οικοδομής ως Διατηρητέας το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως τήρησε πλήρως τις νενομισμένες διαδικασίες.

Επισημαίνεται ότι, παρόλο που η οικοδομή βρίσκεται σε κακή κατάσταση εξαιτίας της εγκατάλειψης και της συνεπακόλουθης φθοράς, κατά την κήρυξή της ως Διατηρητέας και μέχρι σήμερα διασώζεται το μεγαλύτερο μέρος των περιμετρικών τοιχοποιιών των μακριναριών, μέχρι και το ύψος της οροφής και τμήματα των ορόφων, στοιχεία που επιτρέπουν την πλήρη αποκατάστασή της. Τονίζεται επίσης ότι, η πλειοψηφία των παραδοσιακών οικοδομών που κηρύσσονται Διατηρητέες είναι σε κακή κατάσταση χωρίς αυτό να είναι αποτρεπτικό για την πλήρη και ορθή αποκατάστασή τους και την επανένταξή τους στον πολεοδομικό ιστό των οικισμών.

Μετά την κήρυξη της οικοδομής της ως Διατηρητέας, η ιδιοκτήτρια κατέθεσε στις 14.12.2009 στο Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως την αίτηση ΠΑΦ/1320/2009 για εξασφάλιση Πολεοδομικής Άδειας και Συναίνεσης για συντήρηση/αποκατάσταση και προσθηκομετατροπές στη Διατηρητέα οικοδομή με σκοπό αυτή να χρησιμοποιηθεί ως κατοικία. Απέστειλε επίσης επιστολή με αίτημα για εκτέλεση εργασιών σωστικής φύσης στην οικοδομή, το οποίο αντιμετωπίσθηκε θετικά και άμεσα πριν την έκδοση της Πολεοδομικής Άδειας.  Η Πολεοδομική Άδεια ΠΑΦ/1320/2009 και η Συναίνεση με αρ. 247/2010 χορηγήθηκαν στις 6.12.2010 με όρο μεταξύ άλλων για παραχώρηση τμήματος της ακίνητης ιδιοκτησίας στο δημόσιο για εγγραφή του ως δημόσιου δρόμου και διαμόρφωσή του σύμφωνα με τις υποδείξεις της Αρμόδιας Τοπικής Αρχής.  Η ιδιοκτήτρια δεν προχώρησε στην υλοποίηση της άδειάς της με αποτέλεσμα η κακή κατάσταση της οικοδομής να επιδεινωθεί περαιτέρω (η νοτιοδυτική γωνία του δυτικού μακριναρίου είχε ήδη καταρρεύσει), ενώ τα μέτρα που λήφθηκαν εν τέλει εκ μέρους της για στήριξη της οικοδομής ήταν πρόχειρα και ανεπαρκή.  Παρά τις συστάσεις της Αρμόδιας Αρχής ήτοι την Έπαρχο Πάφου να προχωρήσει σε στήριξη της οικοδομής της λαμβάνοντας ουσιαστικά μέτρα, ώστε αυτή να μην είναι επικίνδυνη για το κοινό, μέχρι σήμερα δεν το έχει πράξει.

Η Διευθύντρια του Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως με σχετική επιστολή προς την Αρμόδια Αρχή γνωστοποίησε την ένστασή της στην επιδιωκόμενη κατεδάφιση του δυτικού μακριναριού εξ αφορμής της κατάρρευσης της νοτιοδυτικής του γωνίας και υπογράμμισε την αναγκαιότητα διατήρησής του, ως αναπόσπαστου τμήματος του διατηρητέου συνόλου καλώντας την να ενεργήσει σύμφωνα με τις πρόνοιες του άρθρου 15^Α του περί Ρυθμίσεως Οδών και Οικοδομών Νόμου για στήριξη της οικοδομής.

Με βάση τα πιο πάνω και σύμφωνα με την πρόνοια 10.5.1.16 του Κεφ. 10 του κειμένου της Δήλωσης Πολιτικής βάσει της οποίας «η διεύρυνση του οδικού δικτύου και η επιβολή σχεδίου ρυμοτομίας, κατά κανόνα δε συμβιβάζεται με τη διατήρηση της δομής και του χαρακτήρα των ιστορικών/παραδοσιακών περιοχών» και ως εκ τούτου «η Πολεοδομική Αρχή δε θα επιβάλλει διευρύνσεις ή και θα ανακαλεί υφιστάμενες δεσμεύσεις ρυμοτομιών» το Υπουργείο Εσωτερικών κρίνει ότι η οικοδομή δε θα πρέπει να αποχαρακτηριστεί για να κατεδαφιστεί ώστε να διαπλατυνθεί ο δρόμος. Αντίθετα, θα πρέπει να διατηρηθεί και να στηριχθεί σωστά στο παρόν στάδιο ώστε να μπορεί στο μέλλον να αποκατασταθεί πλήρως.”